Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opolu

POSTANOWIENIE

Dnia 20 marca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Opolu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Dawid Wróblewski Protokolant: sekretarz sądowy Natalia Sowa

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 marca 2023 r.

sprawy z wniosku P. S. (1)

z udziałem J. S. i A. S. (1)

o zmianę stwierdzenia nabycia spadku po B. S. (1) zawartego w akcie poświadczenia dziedziczenia

postanawia:

I.  oddalić wniosek;

II.  zasądzić od wnioskodawcy P. S. (1) na rzecz uczestnika postępowania J. S. kwotę 1.737,00 zł (jeden tysiąc siedemset trzydzieści siedem i 00/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 720,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

III.  pobrać od wnioskodawcy P. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Opolu kwotę 1.076,90 zł (jeden tysiąc siedemdziesiąt sześć i 90/100 złotych) tytułem zwrotu wydatków poniesionych w sprawie, w części pokrytej tymczasowo ze środków budżetowych Skarbu Państwa.

Sygn. akt I Ns 434/19

UZASADNIENIE

We wniosku złożonym w tut. Sądzie w dniu 18-07-2019 r. P. S. (1) domagał się zmiany stwierdzenia nabycia spadku zawartego w akcie poświadczenia dziedziczenia poprzez stwierdzenie, że spadek po zmarłym w dniu 02-07-2019 r. B. S. (1) nabył wnioskodawca tj. jego wnuk P. S. (1), a to na podstawie testamentu notarialnego z dnia 21-09-2018 r.

W uzasadnieniu wnioskodawca podał, iż uzyskał informację, że uczestnik postępowania J. S. tj. syn w/w spadkodawcy uzyskał akt poświadczenia dziedziczenia, który potwierdzał jego prawa do spadku po B. S. (1). Tymczasem spadkodawca pozostawił testament notarialny, na mocy którego do całego spadku powołał jako jedynego spadkobiercę swego wnuka tj. P. S. (1).

Postanowieniem z dnia 23-08-2019 r. tut. Sąd uwzględniając złożony w tym przedmiocie przez P. S. (1) wniosek zabezpieczył spadek po B. S. (1) poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w O., przy ul. (...), dla którego to lokalu prowadzona jest księga wieczysta nr (...).

W odpowiedzi na wniosek, uczestnik postępowania J. S., w dniu 15-11-2019 r. domagał się oddalenia wniosku o uchylenie poświadczenia dziedziczenia z dnia 09-07-2019 roku sporządzonego przez notariusza M. B. oraz odrzucenie wniosku o stwierdzenie nabycia praw do spadku po B. S. (1) zmarłym w dniu 02-07-2019 r., ewentualnie stwierdzenie, iż spadek po B. S. (1) na podstawie testamentu własnoręcznego sporządzonego w dniu 03-05-1993 roku, który został otwarty i ogłoszony w dniu 09-07-2019 roku protokołem otwarcia i ogłoszenia sporządzonym przez notariusza M. B. nabył w całości uczestnik postępowania tj. J. S..

W uzasadnieniu pisma uczestnik wskazał, że spadkodawca w dniu 03-05-1993 roku sporządził własnoręczny testament, w którym do całości spadku powołał swoją żonę M. S., a w wypadku jej śmierci powołał syna J. S.. Aktem poświadczenia dziedziczenia z dnia 09-07-2019 roku notariusz M. B. poświadczył, że spadek po B. S. (1) nabył wprost J. S. w całości, na podstawie testamentu własnoręcznego sporządzonego w dniu 03-05-1993 r. W ocenie uczestnika testament sporządzony w dniu 21-09-2018 r. w formie aktu notarialnego jest nieważny, jako sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie woli. Uczestnik podał, iż w chwili sporządzanie testamentu spadkodawca cierpiał na chorobę Alzheimera. Zgodnie z twierdzeniami uczestnika postępowania objawy tej choroby były zauważalne przez osoby, które miały z nim styczność. B. S. (1) miał bowiem problemy z przypominaniem sobie niedanych zdarzeń, a wraz z postępem choroby pojawiało się także splątanie, drażliwość, agresja, wahania nastroju. Pod koniec życia spadkodawca, pod wpływem choroby twierdził, że jego syn chce pozbawić go majątku. Spadkodawca żył w przekonaniu, że uczestnik postepowania ciągle go okrada i nawet fakt takiej kradzieży zgłosił na policję. Powyższe oskarżenia wysuwane przez B. S. (1) nie były zgodne ze stanem faktycznym. Nadto u spadkodawcy zdiagnozowano niewielkie zaniki korowo- podkorowy mózgu. U spadkodawcy występowały łagodne zaburzenia poznawcze na granicy otępienia.

Na rozprawie w dniu 25-11-2019 r. do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania został wezwany A. S. (1). Ustalone bowiem zostało, iż jest on pozamałżeńskim synem spadkodawcy.

Uczestnik postępowania A. S. (1) nie sprzeciwiał się wnioskowi, nie kwestionował też twierdzeń we wniosku zawartych. Nie kwestionował też testamentów sporządzonych przez spadkodawcę.

W swym kolejnym piśmie wnioskodawca podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. Wskazał, iż spadkodawca wbrew twierdzeniom uczestnika postępowania J. S. nie cierpiał na chorobę Alzheimera lecz był osobą w pełni świadomą, a cierpiał jedynie na zwykłe choroby związane z jego wiekiem.

Na rozprawie w dniu 26-02-2020 r. po dokonaniu otwarcia i ogłoszenia testamentu notarialnego z dnia 15-07-2013 r. uczestnik postępowania J. S. zakwestionował jego ważność, zarzucając podobnie jak poprzednio, iż w momencie jego sporządzenia spadkodawca znajdował się w stanie wyłączającym świadomie albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Tak określone stanowiska stron nie uległy zmianie do czasu zamknięcia rozprawy.

W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spadkodawca B. S. (1), syn A. i A., zmarł w dniu 02-07-2019 r. w O.. Przed śmiercią na stałe zamieszkiwał w O., w mieszkaniu przy ul. (...).

W chwili śmierci B. S. (1) był wdowcem. W swoim życiu tylko raz zawierał związek małżeński. Z jego małżeństwa z M. S. urodziło się jedno dziecko tj. uczestnik postępowania J. S.. Spadkodawca nie posiadał dzieci przysposobionych. Posiadał natomiast jedno dziecko pozamałżeńskie tj. uczestnika postępowania A. S. (1).

Żaden ze spadkobierców B. S. (1) nie zrzekł się dziedziczenia po spadkodawcy, nie odrzucił spadku, ani nie został uznany przez sąd za niegodnego dziedziczenia.

Wnioskodawca P. S. (1) jest wnukiem spadkodawcy tj. synem uczestnika postępowania J. S..

Dowód:

- odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, k. 13

- odpis skrócony aktu urodzenia wnioskodawcy P. S. (2), k. 14;

- odpis skrócony aktu urodzenia uczestnika postępowania J. S., k. 15;

- odpis skrócony aktu urodzenia uczestnika postępowania A. S. (1), k. 85;

- odpis skrócony aktu małżeństwa uczestnika postępowania A. S. (1), k. 86;

- odpis zupełny aktu urodzenia uczestnika postępowania A. S. (1), k. 160;

- zapewnienia spadkowe złożone przez wnioskodawcę P. S. (1), k. 87-88;

- oświadczenie uczestnika postępowania J. S. złożone do protokołu na rozprawie w dniu 25-11-2019 r., k. 88;

- oświadczenie uczestnika postępowania A. S. (1) złożone do protokołu na rozprawie w dniu 25-11-2019 r., k. 88;

W dniu 03-05-1993 r. spadkodawca B. S. (1) sporządził testament, który był napisany przez niego w całości pismem ręcznym, opatrzony datą i podpisany. Zgodnie z treścią tego testamentu spadkodawca na wypadek swojej śmierci przekazał cały swój majątek żonie M. S., a w przypadku jej śmierci cały swój majątek przekazał synowi J. S..

W dniu 09-07-2019 r. na wniosek J. S., notariusz M. B. prowadzący Kancelarię Notarialną w O. sporządził akt poświadczenia dziedziczenia po zmarłym B. S. (1). W treści tego aktu poświadczone zostało, iż spadek po B. S. (1), synu A. i A., zmarłym w dniu 02-07-2019 r., w O., mającym ostatnie miejsce zwykłego pobytu w O., na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 03-05-1993 r., który został otwarty i ogłoszony w dniu 09-07-2019 r. (protokół otwarcia i ogłoszenia sporządzony przez w/w notariusza, rep. A nr (...)) nabył wprost J. S., syn B. i M. w całości.

Dowód:

- odpis uwierzytelniony testamentu własnoręcznego spadkodawcy z dnia 03-05-1993 r., k. 162;

- odpis wypisu aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 09-07-2019 r., Rep. A nr (...), k. 50;

- dokumentacja zebrana w aktach tut. Sądu sygn. IX N 469/19 oraz IX N 470/19;

W dniu 15-07-2013 r. spadkodawca B. S. (1) sporządził testament w formie aktu notarialnego. Testament ten został sporządzony przed notariuszem M. P. w Kancelarii Notarialnej w O. i zarejestrowany został w Repertorium A nr 2180/2013. Zgodnie z treścią tego testamentu spadkodawca do całości spadku powołał żonę M. S..

W trakcie krótkiej rozmowy ze spadkodawcą w/w notariusz ustaliła, iż nie zachodzą przeszkody do sporządzenia testamentu.

Dowód:

- wypis testamentu notarialnego z dnia 15-07-2013 r. przechowywany w zbiorze testamentów tut. Sądu, którego poświadczony odpis znajduje się na k. 104;

- zeznania świadka M. P., k. 349v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 13-01-2021 r., nagranie od 00:09:40 do 00:24:13; - transkrypcja zeznań k. 392-395;

W dniu 21-09-2018 r. spadkodawca B. S. (1) sporządził kolejny testament w formie aktu notarialnego. Testament ten został sporządzony przed notariuszem A. P. w Kancelarii Notarialnej w O. i zarejestrowany został w Repertorium A nr 3101/2018. W treści tego testamentu spadkodawca oświadczył, że odwołuje testament sporządzony w formie aktu notarialnego dnia 15-07-2013 r. oraz wszystkie testamenty własnoręcznie napisane do tego dnia. Jednocześnie też spadkodawca oświadczył, iż do spadku powołuje wnuka P. S. (1).

W trakcie krótkiej rozmowy ze spadkodawcą w/w notariusz ustaliła, iż nie zachodzą przeszkody do sporządzenia testamentu.

W celu sporządzenia powyższego testamentu termin wizyty u notariusza umówiła żona wnioskodawcy P. S. (3), a sam wnioskodawca zawiózł spadkodawcę do kancelarii notarialnej.

Dowód:

- wypis testamentu notarialnego z dnia 21-09-2018 r. przechowywany w zbiorze testamentów tut. Sądu, którego poświadczony odpis znajduje się na k. 16-17;

- odpis strony z kalendarza służbowego notariusza A. K.-P., k. 337-338;

- zeznania świadka A. P., k. 324v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 07-10-2020 r., nagranie od 00:15:02 do 00:37:09; - transkrypcja zeznań k. 423-428;

- zeznania świadka P. S. (3), k. 691v-692v;

- zeznania wnioskodawcy P. S. (1), k. 468v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 02:12:04 do 03:29:17; - transkrypcja zeznań k. 656-664;

W czasie wizyt lekarskich w 2013 i 2015 r. spadkodawca B. S. (1) uskarżał się na zaburzenia pamięci. Z powodu trudności z zapamiętywaniem czynności wykonywanych przed chwilą i zapominaniem się w czynnościach dnia codziennego w grudniu 2015 r. zgłosił się on do Ośrodka (...) w K. gdzie po przeprowadzonym badaniu rozpoznano u spadkodawcy łagodne zaburzenia poznawcze na granicy otępienia. W testach psychologicznych (...) 22/30 wykryto zaburzenie w zakresie liczenia, przypominania, powtarzania, pisania, przestrzenno- konstruktywnej praksji, zdolności uczenia się, szybkości przetwarzania informacji, koordynacji wzrokowo- ruchowej, werbalnej pamięci długiej. Podczas badania B. S. (1) był zorientowany we wszystkich wymiarach, wykazywał ponadprzeciętną sprawność poznawczą w niektórych aspektach, co pozwalało rekompensować niektóre z w/w deficytów.

W latach 2012 i 2015 u spadkodawcy przeprowadzono także badanie głowy tomografem komputerowym z rozpoznaniem niewielkiego zaniku korowo-podkorowego mózgu.

Dowód:

- wyniki badań TK z dnia 20-06-2012 r. i z dnia 17-12-2015 r., k. 51-52;

- Karta informacyjna z badania spadkodawcy w (...) z dnia 30-12-2015 r., k. 53;

- orzeczenie neuropsychologiczne z (...) z dnia 15-12-2015 r., k. 54-55

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy ze Szpitala Wojewódzkiego w O., k. 166-229

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy z Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) w O., k. 299-320;

- zeznania świadka M. F., k. 324v-325, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 07-10-2020 r., nagranie od 00:37:29 do 01:02:57; - transkrypcja zeznań k. 428v-434v ;

- zeznania uczestnika postępowania J. S., k. 468v-469, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 03:29:25 do 04:25:54; - transkrypcja zeznań k. 664-669;

Osoby, które miały kontakt osobisty ze spadkodawcą w 2018 r. widziały, że miał on już problemy z pamięcią krótkotrwałą. Jego niektóre zachowania były oceniane przez te osoby jako nieracjonalne. Zdarzało się mu nie rozpoznać znanej mu osoby, czy nie pamiętać niedawnej rozmowy z taką osobą. Spadkodawca np. nie pamiętał wizyty lekarskiej, która odbyła się dzień wcześniej i dzwonił do lekarza prosząc o wizytę. Były też sytuacje, że wychodził do sklepu kupić coś co niedawno już zostało przez niego kupione i nie było potrzeby aby kupować to ponownie np. masło czy gazetę.

Spadkodawca zapominał też gdzie położył swoje rzeczy, np. grzebień, klucz do piwnicy czy garażu, dowód osobisty albo pieniądze. O kradzież tych rzeczy posądzał następnie inne osoby, które odwiedzały go lub jego żonę w mieszkaniu, głównie zaś swego syna J. S..

W mieszkaniu spadkodawcy znajdowały się przeterminowane produkty spożywcze oraz leki. Ogólnie w mieszkaniu tym panował bałagan - w kuchni, pokoju i łazience porozwieszane były reklamówki z lekami lub innymi rzeczami, a na podłodze i na stole w pokoju znajdowały się duże ilości starych gazet. Spadkodawca nie pozwalał tego nikomu posprzątać uważając, iż wszystko to jest mu potrzebne.

Spadkodawca żeby nie zapominać o ważnych sprawach czy też o jakichś istotnych informacjach robił sobie notatki na kartkach lub małych karteczkach, które były porozmieszczane w różnych częściach mieszkania. Na tych kartkach znajdowały się także wyzwiska pod adresem J. S., a także groźby pozbawienia go życia. Były także zapisane oskarżenia o kradzież różnych rzeczy skierowane głównie do jego syna J. S..

B. S. (1) zgłosił na Policję fakt kradzieży w dniu 26-07-2018 r. dowodu osobistego, karty emeryta, karty bankomatowej oraz pieniędzy w kwocie 240 złotych. Jako osobę sprawcy wskazał swojego syna J. S.. Ze względu na brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu dochodzenie zostało umorzone postanowieniem z dnia 04-09-2018 r. Na doręczonym mu odpisie tego postanowienia spadkodawca sporządził notatkę, iż „wiadomo, że to jest J.”, „bo tylko on ma klucz do mieszkania i może wchodzić bez przeszkód, kiedy chce pod naszą nieobecność”. Objęte w/w zawiadomieniem o kradzieży rzeczy znalazły się następnie w mieszkaniu spadkodawcy.

W dniu 26-07-2018 r. B. S. (1) cofnął pełnomocnictwo do jego rachunków bankowych udzielone wcześniej w dniu 19-03-2018 r. J. S..

Dowód:

- kopie notatek sporządzonych przez spadkodawcę, k. 56-76, 575-582;

- kopia postanowienia o umorzeniu dochodzenia z dnia 04-09-2018 r., k. 63;

- dokumentacja zdjęciowa, k. 143-157;

- Informacja z Banku (...) S.A. z dnia 31-03-2020 r., k. 282;

- zeznania świadka B. S. (2), k. 116v-117, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 26-02-2020 r., nagranie od 01:00:15 do 01:43:19; - transkrypcja zeznań k. 253-262v;

- zeznania świadka J. K. (1), k. 117, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 26-02-2020 r., nagranie od 02:09:03 do 03:08:41; - transkrypcja zeznań k. 268-279v;

- zeznania świadka M. F., k. 324v-325, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 07-10-2020 r., nagranie od 00:37:29 do 01:02:57; - transkrypcja zeznań k. 428v-434v;

- zeznania świadka A. S. (2), k. 468-468v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 00:03:59 do 02:07:27; - transkrypcja zeznań k. 646-655v;

- zeznania uczestnika postępowania J. S., k. 468v-469, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 03:29:25 do 04:25:54; - transkrypcja zeznań k. 664-669;

Żona spadkodawcy M. S. od 24-07-2018 roku znajdowała się pod opieką Fundacji (...). Wykonywanie tej opieki było utrudnione, gdyż B. S. (1) był nieufny wobec opiekunek i często nie chciał ich wpuścić do mieszkania. Wielokrotnie oskarżał też opiekunki o kradzież grzebieni i pieniędzy. Spadkodawca twierdził, iż opiekunki nasyłane są na niego przez jego syna J. S.. Przy opiekunkach kierował w stronę najbliższej rodziny, zwłaszcza syna J. S. obraźliwe słowa i groźby. W czwartek 09-08-2018 r. B. S. (1) nie chciał wpuścić opiekunek, gdyż twierdził że jest niedziela, a w niedzielę opieka nie jest sprawowana nad jego żoną. Kilka dni później nie pamiętał, że opieka nad jego żoną odbywa się w oparciu o umowę, którą sam podpisał. Przez cały okres sprawowania tej opieki spadkodawca wyrażał zdanie, iż jest ona nie potrzebna.

Jednocześnie też B. S. (1) nie radził sobie sam z opieką nad chorą żoną, która wymagała stałej opieki przede wszystkim w zakresie pomocy przy higienie osobistej. Kilka razy po przybyciu do mieszkania opiekunki stwierdziły, że M. S. leży na łóżku bez odzieży i pampersa. W dniu 16-08-2018 r. spadkodawca nie chciał wpuścić opiekunek do mieszkania. Gdy jednak po kilkunastu minutach otworzył drzwi M. S. była nieprzytomna, leżała na łóżku nieubrana i bez pampersa. B. S. (1) zapytany o stan żony nie był w stanie powiedzieć co się wydarzyło, nie potrafił też odpowiedzieć na pytanie czy dzień wcześniej jego żona była dializowana. Pomimo ciężkiej sytuacji zachowywał się nieadekwatnie do problemu, wykazywał zachowania agresywne w postaci słownej, początkowo również fizycznej i podejmował próby znalezienia rzekomo zaginionych rzeczy. Na miejsce zostało wezwane pogotowie (...) została odwieziona do szpitala. W dniu 26-08-2018 r. M. S. zmarła.

Dowód:

- kserokopie notatek służbowych opiekunek z Fundacji (...), k. 238-240;

- zeznania świadka M. K., k. 117, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 26-02-2020 r., nagranie od 01:43:19 do 02:07:43; - transkrypcja zeznań k. 262v-268;

- zeznania świadka J. A., k. 349v-350, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 13-01-2021 r., nagranie od 00:24:47 do 01:05:41; - transkrypcja zeznań k. 395-403;

- zeznania świadka D. K., k. 453-453v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19-04-2021 r., nagranie od 01:10:33 do 01:53:05; - transkrypcja zeznań k. 620-633;

- zeznania uczestnika postępowania J. S., k. 468v-469, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 03:29:25 do 04:25:54; - transkrypcja zeznań k. 664-669;

Spadek po M. S. zmarłej w dniu 26-08-2018 r. w O., ostatnio stale zamieszkałej w O., na podstawie ustawy nabył mąż spadkodawczyni B. S. (1) i syn J. S. po 1/2 części każdy z nich.

Dowód:

- dokumentacja zebrana w aktach tut. Sądu sygn. IX Ns 407/18, w szczególności postanowienie z dnia 27-02-2019 r., znajdujące się na karcie nr 30 tych akt;

Po śmierci M. S. uczestnik postępowania J. S. w dniu 27-08-2018 roku zgłosił B. S. (1) do (...) oddział O., do projektu (...).

W dniu 01-09-2018 r. pracownik (...) udała się na wizytę do B. S. (1) w miejscu zamieszkania. Podczas wizyty przeprowadzona została diagnoza osoby niesamodzielnej. Spadkodawca był niezorientowany w swojej sytuacji życiowo-bytowej, ciągle wracał do problemów jakie go nękają. Spadkodawca mówił też, że zabicie jego syna J. S. przyniosłoby mu ulgę.

Podczas kolejnej wizyty w dniu 05-09-2018 r., na której obecni byli syn spadkodawcy J. S. i jego żona A. S. (2), B. S. (1) był niestabilny emocjonalnie, zachowywał się agresywnie, wygrażał że zabije syna, próbował go kopnąć. J. S. wezwał pogotowie ratunkowe, natomiast B. S. (1) wezwał patrol Policji. Kiedy przyjechała Policja spadkodawca był już odwożony przez pogotowie ratunkowe na Izbę Przyjęć do Wojewódzkiego (...) na ul. (...) w O., gdzie po krótkim badaniu stwierdzono brak wskazań do hospitalizacji i wypisano go do domu.

W trakcie kolejnej wizyty w dniu 08-09-2018 r., w czasie rozmowy z opiekunką z (...) spadkodawca był niezorientowany co do dat, sytuacji bytowej, mylił fakty i osoby, wracał do wydarzeń z przeszłości i umiejscawiał je teraźniejszości. Przy kolejnej wizycie w dniu 10-09-2018 r. spadkodawca odmówił chęci uczestnictwa w projekcie i nakazał opiekunce opuszczenie mieszkania.

Dowód:

- notatki służbowe koordynatora z (...) Sp. z o.o. – J. K. (2), k. 77-82;

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy z Wojewódzkiego Szpitala (...). J. w O., k. 383-386;

- pismo z II Komisariatu Policji w O. z dnia 14-12-2020 r., k. 339;

- notatka urzędowa z interwencji Policji w dniu 05-09-2019 r., k. 389;

- zeznania świadka J. K. (2), k. 116v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 26-02-2020 r., nagranie od 00:23:39 do 01:00:15; - transkrypcja zeznań k. 243-253;

- zeznania świadka P. P., k. 452v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 19-04-2021 r., nagranie od 00:08:34 do 00:17:59; - transkrypcja zeznań k. 604-607;

- zeznania świadka A. S. (2), k. 468-468v, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 00:03:59 do 02:07:27; - transkrypcja zeznań k. 646-655v;

- zeznania uczestnika postępowania J. S., k. 468v-469, elektroniczny protokół rozprawy z dnia 24-05-2021 r., nagranie od 03:29:25 do 04:25:54; - transkrypcja zeznań k. 664-669;

W chwili sporządzania testamentu z dnia 21-09-2018 r. B. S. (1) znajdował się w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie swojej woli.

U spadkodawcy od wieku lat „70+” rozwijał się proces otępienia starczego, który w 2018 r. został powikłany etioepigenetycznym nawarstwieniem zespołu urojeniowego z tendencją do systematyzacji urojeń okradania i urojeń wrogiego działania ze strony części rodziny, z włączeniem też innych osób. Takie zaburzenie otępienno-psychotyczne znajduje odzwierciedlenie w obowiązującej Międzynarodowej Klasyfikacji (...)10 jako rozpoznanie: otępienie starcze umiarkowane z zaburzeniami urojeniowymi (F03/F06.2.). Ponieważ nie jest to choroba remitująca, konsekwencje orzecznicze są niezależne od dynamiki procesu psychotycznego, jak i od postępów otępienia.

W 2018 r. postęp procesu otępiennego u B. S. (1) był zaawansowany na poziomie otępienia umiarkowanego (średniego), co wpływało na jego zdolność do czynności prawnych, ale jeszcze nie przesądzało ostatecznie o jej braku. Spadkodawca w 2018 r. cierpiał już ponadto na chorobę psychiczną. Od przełomu czerwca i lipca 2018 r. rozwijał się u niego bardzo dobrze udokumentowany zespół urojeniowy z nieusystematyzowanymi początkowo urojeniami okradania i poczuciem wrogości otoczenia. Zespół urojeniowy miał ścisły związek z pogarszającą się sprawnością pamięciową spadkodawcy i wynikającym stąd zagubieniem w zmieniającej się sytuacji każdego dnia. Funkcje pamięciowe i spostrzegawczość zanikały szybciej niż zdolność do wnioskowania, która to zdolność do refleksji, oderwana od rzeczywistości doprowadzała spadkodawcę do tłumaczenia przez niego niejasności poprzez rzutowanie winy na otoczenie tj. np. do urojeniowego przekonania o jego okradaniu przez np. osoby odwiedzające żonę lub inne. W miarę usystematyzowania się urojeń - szczególne miejsce w tym systemie miał syn J. S., obsadzony w roli głównej przyczyny zła. Spadkodawca wielokrotnie werbalizował wrogi stosunek do syna w wypowiedziach w obecności osób postronnych, gdzie pojawiały się także zapowiedzi działań agresywnych wobec syna. Konsekwencją rozwoju nie leczonej psychozy organicznej były nasilające się działania przeciwko synowi, które zrealizowane zostały w aspekcie majątkowym. W lipcu 2018 r. B. S. (1) cofnął synowi pełnomocnictwo bankowe, a następnie pominął go w swym testamencie. Były to konsekwentne działania motywowane urojeniowo. Stąd też brak jest podstaw do przyjęcia, iż treść testamentu z 21-09-2018 r. wynikała z chwilowych pobudek i rosnącej niechęci (co może zdarzyć się każdemu) tylko było to już działanie w stanie przewlekłej aktywnej psychozy, która znosi zdolność do świadomego lub swobodnego podjęcia decyzji i wyrażenia woli. Testament ten był zatem sporządzony w okresie choroby psychicznej.

Z kolei w czasie sporządzania testamentu notarialnego z dnia 15-07-2013 r. B. S. (1) nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie swojej woli.

Dowód:

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy ze Szpitala Wojewódzkiego w O., k. 166-229

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy z Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) w O., k. 299-320;

- kserokopia dokumentacji medycznej spadkodawcy z Wojewódzkiego Szpitala (...). J. w O., k. 383-386;

- zaświadczenie lekarskie z dnia 30-06-2015 r., k. 574;

- wydruk informacji z Internetowego Konta Pacjenta, koperta na k. 721

- opinia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. S. (3), k. 737-746;

- opinia uzupełniająca biegłej sądowej z zakresu psychiatrii A. S. (3), k. 768-773;

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 679 §1 kpc dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku. Wniosek o wszczęcie takiego postępowania może zgłosić każdy zainteresowany (art. 679 §2 kpc). W razie przeprowadzenia dowodu, że spadek w całości lub w części nabyła inna osoba niż wskazana w prawomocnym postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku, sąd spadku, zmieniając to postanowienie, stwierdzi nabycie spadku zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym (art. 679 §3 kpc). Powyższe zaś przepisy stosuje się odpowiednio do zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia (art. 679 §4 kpc).

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca, powołując się na treść testamentu B. S. (1) z dnia 21-09-2018 r. domagał się zmiany stwierdzenia nabycia spadku po tym zmarłym zawartego w akcie poświadczenia dziedziczenia, sporządzonym w dniu 09-07-2019 r., który poświadczał nabycie spadku na rzecz spadkobiercy testamentowego w oparciu o testament spadkodawcy z dnia 03-05-1993 r.

Z kolei uczestnik postępowania J. S., jako spadkobierca testamentowy powołany do dziedziczenia na podstawie testamentu z dnia 03-05-1993 r., zarzucał nieważność obu sporządzonych później testamentów notarialnych tj. testamentu z dnia 15-07-2013 r. i 21-09-2018 r., podnosząc przy tym, iż został on sporządzony przez spadkodawcę w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (art. 945 §1 pkt 1 kc).

Kwestią wymagającą zatem rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie było to, czy rzeczywiście zaistniały przesłanki z art. 945 §1 pkt 1 kc, które pociągać za sobą musiały ustalenie, że testamenty notarialne z dnia 15-07-2013 r. i 21-09-2018 r. były nieważne.

Stan faktyczny w sprawie został ustalony przez Sąd w oparciu o dowody z dokumentów przedłożone do akt przez obie strony. W ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania wartości dowodowej tej dokumentacji, a żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń w tym zakresie.

Ponadto ustalenia faktyczne w sprawie dokonane zostały w oparciu o zeznania przesłuchanych w sprawie świadków i stron. Przy czym od razu wskazać należy, iż w zeznaniach tych pojawiły się dwie, biegunowo odmienne wersje, przedstawiające stan w jakim znajdował się spadkodawca w okresie, w którym doszło do sporządzenia przede wszystkim testamentu notarialnego z dnia 21-09-2018 r. Materiał, który umożliwił Sądowi weryfikację tych zeznań stanowiły dowody z dokumentów, w tym także dokumentacji medycznej z leczenia spadkodawcy oraz dokumentacja fotograficzna.

Szczególne znaczenie miała tu dokumentacja sporządzona przez osoby zajmujące się opieką nad osobami starszymi, które przychodziły jako opiekunki do M. S. z Fundacji (...), oraz kilkukrotnie odwiedziły B. S. (1) z ramienia (...) Sp. z o.o., w związku z tym, iż został on zgłoszony do realizowanego przez tę spółkę projektu (...). Osoby te bowiem na bieżąco w formie raportów z wizyt czy notatek służbowych opisywały zachowania spadkodawcy, których były bezpośrednimi świadkami. Brak było zatem, zdaniem Sądu, podstaw aby poddawać w wątpliwość rzetelność zapisów zawartych w tej dokumentacji, w szczególności w zakresie, w którym opisywała ona zachowania spadkodawcy. Swoje pisemne relacje osoby te tj. J. K. (2), J. A., D. K. potwierdziły w czasie przesłuchania w charakterze świadków. Okoliczności te potwierdzała w swych zeznaniach M. K., która jako przełożona J. A. i D. K. z ich bezpośredniej relacji znała okoliczności związane z zachowaniem spadkodawcy w czasie wizyt w/w opiekunek.

Podobnie też swoje potwierdzenie w dokumentacji zebranej w aktach sprawy znajdowały zeznania kolejnych świadków. Stąd jako wiarygodne należało ocenić zeznania świadka B. S. (2), która również przychodziła do mieszkania spadkodawcy pomagać jego żonie M. S. przy czynnościach codziennych i w ten sposób przez kilka miesięcy miała możliwość obserwować budzące jej zdziwienie oraz obawy zachowania B. S. (1). Brak było podstaw by odmówić wiarygodności zeznaniom złożonym przez świadka M. F., która była lekarzem rodzinnym spadkodawcy. W części dotyczącej zachowania spadkodawcy w ostatnich latach jego życia, swoje potwierdzenie w dowodach z dokumentów znajdowały także zeznania świadków J. K. (1) i A. S. (2). Stąd też niezależnie od tego, iż są to osoby najbliższe dla uczestnika postępowania J. S. (tj. żona i teść), należało te zeznania uznać za wiarygodne. Podobnie należało ocenić też zeznania samego uczestnika postępowania J. S..

Zeznania przesłuchanych w charakterze świadków notariuszy tj. M. P. i A. P., uwzględnione zostały co do okoliczności związanych bezpośrednio ze sporządzeniem testamentów notarialnych przez spadkodawcę. Natomiast zeznania funkcjonariusza Policji P. P. stanowiły uzupełnienie dla ustaleń związanych z interwencją Policji w miejscu zamieszkania spadkodawcy w dniu 05-09-2018 r.

W zasadzie istotnych informacji o zachowaniu spadkodawcy w okresie mającym znaczenie dla rozstrzygnięcia w sprawie nie posiadali świadkowie W. K., E. G. i K. Z. oraz uczestnik postępowania A. S. (1).

Wobec powyższego jako niewiarygodne należało uznać zeznania świadków J. J. (3), P. S. (3) i samego wnioskodawcy P. S. (1), którzy podawali, iż spadkodawca w 2018 r., był osobą w pełni świadomą, zachowującą się racjonalnie i cierpiał jedynie na zwykłe choroby związane z jego wiekiem, a ewentualne zachowania skierowane przeciwko jego synowi J. S. spowodowane były istniejącym pomiędzy ojcem i synem (oraz jego rodziną) konfliktem. Takim relacjom przeczyła bowiem omówiona wcześniej dokumentacja zebrana w sprawie oraz uznane na tej podstawie za wiarygodne zeznania świadków. Przede wszystkim zaś przeczyły temu ustalenia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii zawarte w sporządzonej przez nią opinii do sprawy. Stąd też przy dokonywaniu zatem ustaleń faktycznych w sprawie zeznania w/w osób zostały pominięte.

Kluczowym dowodem w sprawie była opinia biegłej sądowej z zakresu psychiatrii w osobie A. S. (3) tj. lekarza tej specjalności. Biegła jednoznacznie w swej opinii stwierdziła, iż w chwili sporządzania testamentu z dnia 21-09-2018 r. B. S. (1) znajdował się w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie swojej woli. Jednocześnie też biegła stwierdziła, iż w chwili sporządzania testamentu z dnia 15-07-2013 r. B. S. (1) nie znajdował się w stanie wyłączającym świadome lub swobodne podjęcie decyzji i wyrażenie swojej woli.

W ocenie Sądu brak było podstaw do kwestionowania wartości dowodowej w/w opinii. Była ona rzetelna, należycie uzasadniona i w sposób pełny wyjaśniła kwestie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Do jej wydania Biegła dokładnie przeanalizowała dokumentację zebraną w aktach sprawy, w tym także zeznania stron i świadków, co znalazło swe odzwierciedlenie w treści opinii. Co istotne biegła A. S. (3) posiada wysokie kwalifikacje i znaczne doświadczenie, gdyż niezależnie od tego, iż jest lekarzem specjalistą z dziedziny psychiatrii to od wielu lat jest także biegłym sądowym i wielokrotnie sporządzała opinie w podobnych sprawach.

Na tej podstawie biegła jednoznacznie stwierdziła, iż w 2018 r. spadkodawca cierpiał na zaburzenia otępienno-psychotyczne sklasyfikowane jako otępienie starcze umiarkowane z zaburzeniami urojeniowymi. Stąd też testament z dnia 21-09-2018 r. został sporządzony w okresie istnienia u spadkodawcy choroby psychicznej. Testament ten, ze względu na swą treść nie był efektem niechęci spadkodawcy do syna czy też chwilowej pobudki lecz było to działanie w stanie przewlekłej aktywnej psychozy, która znosi zdolność do świadomego lub swobodnego podjęcie decyzji i wyrażenia woli. Każda bowiem aktywna nieremitująca psychoza znosi zdolność do „dokonywania racjonalnych wyborów”.

Natomiast choroba psychiczna nie występowała u spadkodawcy w okresie kiedy sporządzony został testament z dnia 15-07-2013 r.

Biegła swoją opinię podtrzymała w opinii uzupełniającej odpowiadając na zastrzeżenia i zarzuty do opinii głównej wniesione przez wnioskodawcę. W sposób wyczerpujący biegła wyjaśniła podstawy swoich ustaleń. Dodatkowo biegła wyjaśniła też sposób funkcjonowania osoby cierpiącej na otępienie starcze i powiązała teoretyczne wyjaśnienia z okolicznościami wynikającymi wprost z materiału dowodowego zebranego w sprawie.

Mając na uwadze powyższe należało uznać, iż brak jest podstaw do zakwestionowania wartości dowodowej omawianej opinii biegłej sądowej. W konsekwencji zaś jako niezasadny należało uznać wniosek o przeprowadzenie kolejnego dowodu z opinii innego biegłego sądowego z zakresu psychiatrii, o co wnosił wnioskodawca w piśmie z dnia 30-12-2022 r. (k.789-790). Wniosek ten podlegał zatem oddaleniu na rozprawie w dniu 08-03-2023 r.

Zgodnie z treścią art. 945 §1 pkt 1 kc testament jest nieważny, jeżeli został sporządzony w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli.

Stan wyłączający świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, jak i stan wyłączający swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli musi wynikać z przyczyny wewnętrznej, umiejscowionej w samym podmiocie składającym oświadczenie woli. Musi wynikać ze stanu, w jakim znajduje się osoba składająca oświadczenie woli, a nie z okoliczności zewnętrznych, w jakich osoba ta się znalazła. Źródłem tej wady oświadczenia woli są szczególne właściwości psychiki lub procesu myślowego, znajdujące się "wewnątrz" osoby składającej oświadczenie woli. Chodzi tu nie tylko o pewne stany trwałe, takie jak choroba psychiczna czy niedorozwój umysłowy, lecz także o przemijające zaburzenia czynności psychicznych. Do tej drugiej grupy zalicza się upojenie alkoholowe, pozostawanie pod wpływem narkotyków, stan nieprzytomności spowodowany wysoką gorączką lub schorzeniami związanymi ze starością.

Zaburzenia psychiczne prowadzące do braku świadomości można podzielić na zaburzenia organiczne i funkcjonalne. Podział ten jest dokonywany w oparciu o istnienie rozpoznawalnej fizycznej przyczyny pojawienia się zaburzenia. Spadkodawcy dotknięci zaburzeniami organicznymi to osoby dotknięte niedorozwojem umysłowym, upośledzone fizycznie lub umysłowo lub obłożnie chore w chwili sporządzenia testamentu. Ta grupa obejmuje również testatorów, których zdolności umysłowe zmniejszyły się ze względu na podeszły wiek oraz cierpiących na organiczne choroby umysłowe, takie jak choroba Alzheimera, padaczka, czy ograniczenia umysłowe wywołane alkoholem albo zażywaniem narkotyków, jak również wywołane chorobami organicznymi, takimi jak np. kiła, gruźlica lub nowotwór. Druga grupa obejmuje spadkodawców dotkniętych zaburzeniami funkcjonalnymi, tj. osoby cierpiące depresje, urojenia, halucynacje, omamy, paranoje i schizofrenie czyli choroby psychiczne lub psychozy (zob.: komentarz do art. 945 Kodeksu cywilnego, Elżbieta Skowrońska-Bocian, Jacek Wierciński, System Informacji Prawnej LEX).

Z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w szczególności zaś z opinii biegłej sądowej z zakresu psychiatrii wynikało, że w dacie sporządzenia testamentu notarialnego z dnia 21-09-2018 r. spadkodawca B. S. (1) znajdował się w stanie wyłączającym świadomość, co spowodowane było chorobą psychiczną w postaci psychozy pod postacią zaburzeń urojeniowych, która rozwinęła się na gruncie otępienia starczego o stopniu umiarkowanym.

Tym samym potwierdzenie znalazły zarzuty jakie podniósł uczestnik postępowania J. S., co do ważności powyższego testamentu. Należało zatem stwierdzić, iż testament ten z uwagi na swą nieważność nie wywoływał żadnych skutków prawnych w sferze powołania do spadku po zmarłym B. S. (1).

Sąd dokonuje oceny w powyższym zakresie w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku (lub w postępowaniu z art. 679 kpc) w sposób samodzielny, i nie jest związany oceną dokonaną przez notariusza w toku sporządzenia testamentu (por. np. wyrok SN z dnia 23-07-1982 r., sygn. akt III CRN 159/82, OSNC 1983/4/57). W związku z powyższym brak było podstaw, aby w oparciu o w/w testament uchylić lub zmienić stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym B. S. (1), które zostało zawarte w Akcie poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w dniu 09-07-2019 r. przez notariusza M. B. prowadzącego Kancelarię Notarialną w O..

Jednocześnie też z przeprowadzonych w sprawie dowodów, w szczególności zaś z w/w opinii biegłej sądowej z zakresu psychiatrii wynikało, że w dacie sporządzenia testamentu notarialnego z dnia 15-07-2013 r. spadkodawca B. S. (1) nie znajdował się w stanie wyłączającym świadomość. Tym samym nie znalazły potwierdzenia zarzuty jakie w tym zakresie podniósł uczestnik postępowania J. S., co do ważności powyższego testamentu.

Stwierdzić jednakże należało, iż pomimo tego, że w/w testament notarialny z dnia 15-07-2013 r. został ważnie sporządzony to jednak okazał się on bezskuteczny. W treści tego testamentu do dziedziczenia spadku po B. S. (1) powołana została jego żona M. S., która w dniu otwarcia spadku po swoim mężu już nie żyła. W konsekwencji też stwierdzić należało, że spadek po zmarłym B. S. (1) odziedziczył jego syn a uczestnik postępowania J. S. na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 03-05-1993 r. Tak też zostało stwierdzone w przedmiotowym Akcie poświadczenia dziedziczenia z dnia 09-07-2019 r.

Pomimo bowiem wskazanej wyżej bezskuteczności w/w testamentu z dnia 15-07-2013 r. dziedziczenie po spadkodawcy odbywało się na podstawie postanowień zawartych w jego najwcześniejszym testamencie tj. testamencie z dnia 03-05-1993 r. W sytuacji stwierdzenia bowiem nieważności testamentu notarialnego z dnia 21-09-2018 r. w obiegu prawnym pozostawały dwa ważne testamenty tj. testament notarialny z dnia 15-07-2013 r. oraz testament własnoręczny z dnia 03-05-1993 r. W testamencie z dnia 15-07-2013 r. spadkodawca nie zawarł bowiem oświadczenia, w którym odwołałby swój wcześniejszy testament.

Wskazać w tym miejscu należy, iż zgodnie z treścią art. Odwołanie testamentu może nastąpić w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament (art. 946 kc). Zgodnie zaś z art. 947 kc jeżeli spadkodawca sporządził nowy testament nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu. W doktrynie wskazuje się, iż podstawowe zadanie, jakie ustawodawca przewidział dla normy zakodowanej w art. 947 kc, to uregulowanie sytuacji dziedziczenia, gdy zmarły pozostawia kilka ważnych i skutecznych testamentów, które nie odnoszą się do swojej treści. W omawianym przypadku teoretycznie możliwe były dwa sprzeczne rozwiązania: uznanie, że testament nowszy w całości zastępuje testament starszy (na znanej ustawodawcy zasadzie lex posterior derogat legi priori), albo uznanie, że, co do zasady, dziedziczy się na podstawie obu aktów ostatniej woli. Polski prawodawca wybrał to drugie rozwiązanie. Przyjął, że jeśli testator chce wykluczyć dziedziczenie na podstawie konkretnego testamentu, to zawsze może go odwołać (nawet oczywiście już po sporządzeniu kolejnego). Jeśli zatem odwołania nie dokonano, to bezpieczniejsze, z punktu widzenia dążenia do realizacji woli spadkodawcy, będzie założenie, że oba akty ostatniej woli mają być podstawą dziedziczenia (zob. Komentarz do art. 947 kc, red. serii Osajda/red. tomu Borysiak 2022, wyd. 30/K. Osajda – System Informacji Prawnej Legalis).

Stwierdzić zatem należało, że wobec braku wzmianki o odwołaniu wcześniejszego testamentu w mocy pozostały te postanowienia spadkodawcy zawarte w testamencie z dnia 03-05-1993 r., które nie wykluczały się z postanowieniami testamentu z dnia 15-07-2013 r. Takim zaś postanowieniem było podstawienie zwykłe (art. 963 kc) zawarte w testamencie z dnia 03-05-1993 r. Z treści tego testamentu wynikało bowiem, że w razie śmierci M. S. B. S. (1) cały swój majątek przekazuje synowi J. S.. Zgodnie z art. 963 kc nożna powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie). Spadkobiercą nie może być natomiast osoba, która nie żyje w chwili otwarcia spadku.

Stąd też wobec tego, iż M. S. nie żyła w chwili otwarcia spadku po B. S. (1), stwierdzić należało, iż spadek po nim w całości na podstawie testamentu własnoręcznego dnia 03-05-1993 r. nabył jego syn J. S.. Postanowienie o podstawieniu zawarte w testamencie z dnia 03-05-1993 r. nie wykluczało bowiem postanowień zawartych w testamencie z dnia 15-07-2013 r. lecz w istocie je uzupełniało. Przyjąć zatem należało, iż pozostało ono w mocy i stanowiło podstawę dziedziczenia spadku po B. S. (1).

W konsekwencji brak było też podstaw do zmiany stwierdzenia nabycia spadku zawartego w przedmiotowym akcie poświadczenia dziedziczenia. Tym samym wniosek jako niesługujący na uwzględnienie podlegał oddaleniu, jak w pkt I. postanowienia.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w pkt II. postanowienia uzasadnione jest treścią art. 520 §2 kpc. Interesy stron w niniejszej sprawie były sprzeczne, wobec czego wnioskodawca, którego wniosek ostatecznie został oddalony zobowiązany był zwrócić koszty postepowania poniesione przez uczestnika postępowania J. S.. Na zasądzoną kwotę 1.737 zł. składały się: 17 zł. tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, 720 zł. tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§6 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22-10-2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych), 1.000 zł. tj. wykorzystana część zaliczki na koszty związane z opinią biegłego.

Rozstrzygnięcie w pkt III. postanowienia uzasadnia treść art. 83 ust. 2 oraz art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28-07-2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a także art. 520 §2 kpc. W związku z tym, iż interesy stron w niniejszej sprawie były sprzeczne, wobec czego wnioskodawca, którego wniosek ostatecznie został oddalony zobowiązany był zwrócić także wydatki, które tymczasowo zostały poniesione w sprawie przez Skarb Państwa. Ogółem suma wydatków poniesionych w sprawie wynosiła 2.076,90 zł, z czego kwota 1.000 zł została pokryta z zaliczki uiszczonej przez uczestnika postępowania. Do zwrotu na rzecz Skarbu Państwa pozostawała zatem kwota 1.076,90 zł, którą to kwotą na podstawie w/w przepisów należało obciążyć wnioskodawcę.

Zarządzenia:

1.  odnotować w Rep;

2.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. wnioskodawcy r.pr. A. A. wraz z pouczeniem o terminie wniesienia apelacji, który wynosi 3 tygodnie od dnia doręczenia odpisu wyroku z uzasadnieniem (art. 369 §1 ¹ kpc).

3.  K.. 3 tygodnie;

4.  Kopię uzasadnienia doręczyć pełnomocnikowi ucz. Post. r.pr. N. K.;