VII K 211/17 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Opolu z 2018-01-19
Sygn. akt VII K 211/17
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy
ustalił następujący stan faktyczny:
R. W. wraz z P. N. prowadzili działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod firmą (...) z siedzibą w O. przy ulicy (...).
W drugiej połowie 2014 roku R. W. oraz P. N. nawiązali współpracę z firmą (...), w efekcie czego, po uprzednim założeniu konta klienta, osoby te miały prawo sprzedawać produkty niemieckiej firmy na terenie swojego regionu. Od tej pory osoby te mogły posiadać w swoim salonie także logo firmy (...), a do tego posługiwać się katalogami uzyskanymi od przedstawiciela tejże firmy.
Z uwagi na brak sprzedaży oraz dalszych perspektyw rozwoju pismem z dnia 21 grudnia 2015 roku firma (...) poinformowała o zakończeniu współpracy z firmą (...) s.c. P. N., R. W. z dniem 31 grudnia 2015 roku. W piśmie tym, oprócz prośby o szybką wyprzedaż kuchni ekspozycyjnych oraz o usunięcie ze strony internetowej oraz z salonu nośników reklamowych, poinformowano wspólników firmy (...) także o tym, że korzystanie z loga H., jak i ze zdjęć, których autorem i właścicielem jest firma (...) do celów marketingowych firmy (...) jest niedozwolone.
Pomimo zakończenia przedmiotowej współpracy, na stronie internetowej firmy (...) w dalszym ciągu oferowano do sprzedaży kuchnie firmy (...). Nadto R. W. oraz P. N. wykorzystywali nazwę ww. firmy, jej logotyp oraz fotografie produktowe kuchni firmy (...), zapewniając przy tym potencjalnych klientów o stałej współpracy firmy (...) z firmą (...).
Jedną z osób, którą zapewniano o łączącej firmy współpracy, była pokrzywdzona J. M.. Osoba ta, będąc zadowoloną z posiadanych uprzednio niemieckich mebli kuchennych, postanowiła dokonać zakupu mebli kuchennych firmy (...), udostępnionych na stronie internetowej firmy (...). Decydując się na zakup przedmiotowych mebli kuchennych pokrzywdzona J. M. kierowała się informacją umieszczoną na stronie internetowej firmy (...) o tym, że firma (...) oferuje najwyższej klasy meble kuchenne na wymiar niemieckiej firmy (...), a do tego, że rzeczone meble kuchenne są objęte 5-letnią gwarancją producenta. W konsekwencji w dniu 01 lutego 2016 roku, po wcześniejszych ustaleniach, w toku których pokrzywdzoną wielokrotnie informowano o stałej współpracy pomiędzy firmą (...) a firmą (...) oraz o tym, że zamawia meble firmy (...), pomiędzy J. M. a R. W. doszło do zawarcia umowy nr (...) o wykonanie mebli kuchennych na wymiar o wartości 24.627 zł, w treści której wpisano kolory frontów używane przez firmę (...), a uwidocznione w katalogach tej firmy. W dniu złożenia przedmiotowego zamówienia w siedzibie firmy (...) w O. przy ulicy (...) J. M. oglądała ekspozycje mebli kuchennych wykonanych przez firmę (...) (ekspozycji mebli kuchennych innych firm nie było), a wyboru konkretnych elementów kuchni w postaci rodzaju mebli, ich wymiaru, koloru, wypełnienia szafek, wykończenia i oświetlenia osoba ta dokonała w oparciu o katalog niemieckiej firmy (...), przedstawiony jej przez R. W.. Na poczet ww. umowy w dniu 10 lutego 2016 roku J. M. wpłaciła zaliczkę w kwocie 12.313 zł, na co otrzymała dowód wpłaty KP nr 1 z dnia 10.02.2016r., a następnie fakturę VAT zaliczkową nr (...) z dnia 18.02.2016r. W dalszej kolejności J. M. zamówiła u oskarżonego sprzęt AGD za łączną cenę w kwocie 16.883 zł, na poczet którego uiszczono zaliczkę w kwocie 12.000 zł. Nadto osoba ta zamówiła wykonanie projektu aranżacji dwóch pokoi oraz salonu za cenę w wysokości 4.864 zł, uiszczając na jej poczet kwotę w wysokości 1.200 zł. Wizualizacją salonu oraz dwóch pokoi zajmowała się I. K., która porozumiewała się w tym zakresie z pokrzywdzoną J. M. drogą mailową. I. K. wykonywała także projekt koncepcyjny kuchni, rozpisany w dalszej kolejności przez oskarżonego na projekt techniczny, przy czym w przypadku projektu koncepcyjnego kuchni (kolor ścian, kształt kuchni, usytuowanie półek) I. K. kontaktowała się wyłącznie z oskarżonym R. W. i to na jego zlecenie wykonywała przedmiotowy projekt.
W dniu 07 marca 2016 roku pokrzywdzona z uwagi na powzięcie decyzji o sprzedaży domu odstąpiła od ww. umowy. W dalszej kolejności, na etapie dokonywania ustaleń co do wzajemnych rozliczeń dotyczących wydania nieukończonej części dzieła i zapłacie za dotychczas wykonane prace, J. M. podczas rozmowy z R. W. uzyskała informację, iż zamówione przez nią meble kuchenne wykonywane były w zakładzie stolarskim mieszczącym się w O. przy ulicy (...). W tej sytuacji osoba ta zwróciła się mailowo oraz telefonicznie do przedstawiciela niemieckiej firmy (...) z zapytaniem czy firma ta współpracuje z firmą (...) oraz czy na jej nazwisko zostało złożone zamówienie na wykonanie mebli kuchennych. W konsekwencji powyższego osoba ta uzyskała pismo, w którym wskazano, że do firmy (...) nie wpłynęło zamówienie na nazwisko M., a ponadto, że firma (...) w dniu 31 grudnia 2015 roku zakończyła współpracę z firmą (...). W międzyczasie pokrzywdzona, po kilkukrotnych wezwaniach oskarżonego do wydania sprzętu AGD wymienionego w załączniku nr 2 z dnia 16 lutego 2016 roku do umowy nr (...) na wykonanie mebli kuchennych z dnia 01 lutego 2016 roku, zawierających wolę uiszczenia pozostałej do zapłaty ceny, pismem z dnia 04 kwietnia 2016 roku odstąpiła od ww. umowy. Dzień później złożono także zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
Do dnia dzisiejszego pokrzywdzona J. M. nie odzyskała mebli wykonanych przez oskarżonego ani też sprzętu AGD.
W dniu 02 kwietnia 2016 roku oskarżony poinformował Ł. N. o współpracy z firmą (...) i realizacji zamówień odnośnie kuchni tej właśnie firmy.
/Dowody: umowa/zamówienie nr 8 z dnia 01.02.2016r. wraz ze specyfikacją
i załącznikiem nr 2 – k. 6-7, 252,
dowód wpłaty KP – k. 8,
faktura zaliczkowa nr (...) z dnia 18.02.2016r. – k. 9,
wydruki ze strony internetowej – k. 10-11,
pismo firmy (...) z dnia 01.04.2016r. – k. 12,
dokumentacja fotograficzna – k. 18-23, 131, 251,
folder reklamowy – k. 24,
dokumentacja dot. umowy zawartej z klientem na zakup mebli
firmy (...) – k. 44-56,
pismo pełnomocnika firmy (...) – k. 57-59,
wydruk korespondencji e-mailowej – k. 68-69, 93, 253-260,
291-292,
ponaglenie z dnia 21.03.2016r. – k. 71,
wezwanie do zapłaty z dnia 01.04.2016r. – k. 72,
pismo o odstąpieniu od umowy z dnia 04.04.2016r. – k. 73,
262-265,
odpowiedź oskarżonego na pismo z dnia 04.04.2016r. – k. 74,
pismo firmy (...) o zakończeniu współpracy z dnia 21.12.2015r.
wraz z załącznikami – k. 92, 216-232,
zamówienie projektu aranżacji 2 pokoi na poddaszu z dnia
11.01.2016r. – k. 261,
pismo z dnia 01.04.2016r. wzywające do wydania sprzętu AGD –
k. 266,
oświadczenie o potrąceniu wierzytelności – k. 276-277,
wizualizacje salonu oraz dwóch pokoi – k. 283-290,
zeznania świadka J. M. – k. 16-17, 184-186, 295, 296,
zeznania świadka P. N. – k. 37-38, 132-134, 242-244,
zeznania świadka M. D. – k. 90-91, 234-236,
zeznania świadka B. M. – k. 95-96, 187-188,
zeznania świadka Ł. N. – k. 128-129, 187,
zeznania świadka I. K. – k. 294-296,
wyjaśnienia oskarżonego R. W. – k. 145-147, 183,
296/.
R. W. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. W odpowiedzi na zadane pytanie wskazał natomiast, że pokrzywdzona miała przedstawione dwie wyceny, ich oraz H., a ponieważ ta druga wyszła dwukrotnie wyższa, pokrzywdzona wybrała tańszą wersję, tj. wersję wykonaną przez ich firmę, o czym została dokładnie poinformowana. Nadto dodał, że pokrzywdzona widziała projekt koncepcyjny kuchni, a do tego architekt kontaktowała się z nią celem doboru kolorów, w tym koloru kuchni. Oskarżony dodał także, że on jako jedna ze stron umowy podjął próbę rozwiązania tej sytuacji, jednak pokrzywdzona nie zaakceptowała jego propozycji.
R. W. nie był uprzednio karany sądownie. Jest żonaty, ma jedno dziecko. Posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem technologii drewna. Obecnie prowadzi firmę (...) s.c. P. N., R. W. i osiaga z tego tytułu chód w kwocie 3.000 zł miesięcznie. Jest właścicielem mieszkania o pow. 56 m 2.
/Dowody: wyjaśnienia oskarżonego R. W. – k. 145-147, 183,
296,
dane osobopoznawcze – k. 151,183,
karta karna – k. 157/.
Sąd zważył, co następuje:
W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego zarówno sprawstwo jak i zawinienie oskarżonego R. W. w odniesieniu do zarzucanego mu czynu nie budziły żadnych wątpliwości.
Dokonując ustaleń stanu faktycznego Sąd oparł się w głównej mierze na dowodach osobowych w postaci zeznań świadków: J. M., M. D., B. M., Ł. N. i I. K. oraz na dowodach z dokumentów, w tym na umowie/zamówieniu nr 8 z dnia 01.02.2016r. wraz ze specyfikacją i załącznikiem nr 2, dowodzie wpłaty KP, fakturze zaliczkowej nr (...) z dnia 18.02.2016r., wydrukach ze strony internetowej, piśmie firmy (...) z dnia 01.04.2016r., dokumentacji fotograficznej, folderze reklamowym, dokumentacji dot. umowy zawartej z klientem na zakup mebli firmy (...), piśmie pełnomocnika firmy (...), wydruku korespondencji e-mailowej, ponagleniu z dnia 21.03.2016r., wezwaniu do zapłaty z dnia 01.04.2016r., piśmie o odstąpieniu od umowy z dnia 04.04.2016r., odpowiedzi oskarżonego na pismo z dnia 04.04.2016r., piśmie firmy (...) o zakończeniu współpracy z dnia 21.12.2015r. wraz z załącznikami, zamówieniu projektu aranżacji 2 pokoi na poddaszu z dnia 11.01.2016r., piśmie z dnia 01.04.2016r. wzywającym do wydania sprzętu AGD, oświadczeniu o potrąceniu wierzytelności, wizualizacji salonu oraz dwóch pokoi, danych osobopoznawczych i karcie karnej. Jedynie w ograniczonym zakresie wykorzystano z kolei wyjaśnienia oskarżonego R. W. oraz zeznania świadka P. N..
W oparciu o zeznania świadka J. M., poparte zeznaniami świadka B. M. oraz stosowną dokumentacją, ustalono, że w dniu 01 lutego 2016 roku pomiędzy J. M. a R. W. doszło do zawarcia umowy nr (...) o wykonanie mebli kuchennych na wymiar o wartości 24.627 zł, na poczet której w dniu 10 lutego 2016 roku pokrzywdzona wpłaciła zaliczkę w kwocie 12.313 zł, na co otrzymała dowód wpłaty KP nr 1 z dnia 10.02.2016r., a następnie fakturę VAT zaliczkową nr (...) z dnia 18.02.2016r. Przedmiotowa umowa, zdaniem pokrzywdzonej, dotyczyła mebli firmy (...), gdyż zarówno w tym dniu, jak i podczas wcześniejszych ustaleń, osoba ta była zapewniania o stałej współpracy firmy (...) z firmą (...) oraz o tym, że zamawiane przez nią meble to meble firmy (...), a do tego w dniu złożenia przedmiotowego zamówienia w siedzibie firmy (...) w O. przy ulicy (...) pokrzywdzona oglądała ekspozycje mebli kuchennych wykonanych przez firmę (...), a wyboru konkretnych elementów kuchni J. M. dokonywała w oparciu o katalog niemieckiej firmy (...), przedstawiony jej przez R. W.. Jednocześnie decydując się na zakup przedmiotowych mebli kuchennych pokrzywdzona kierowała się informacją umieszczoną na stronie internetowej firmy (...) o tym, że firma (...) oferuje najwyższej klasy meble kuchenne na wymiar niemieckiej firmy (...), a do tego, że rzeczone meble kuchenne są objęte 5-letnią gwarancją producenta. Okoliczność ta wynika także z zeznań świadka Ł. N., który co istotne w kwietniu 2016 roku został poinformowany przez oskarżonego R. W. o współpracy z firmą (...) i realizacji zamówień odnośnie kuchni tej właśnie firmy. Z zeznań świadka J. M. wynika także, że osoba ta w dalszej kolejności zamówiła u oskarżonego sprzęt AGD za łączną cenę w kwocie 16.883 zł, na poczet którego uiszczono zaliczkę w kwocie 12.000 zł. Nadto pokrzywdzona zamówiła wykonanie projektu aranżacji dwóch pokoi oraz salonu za cenę w wysokości 4.864 zł, uiszczając na jej poczet kwotę w wysokości 1.200 zł. J. M. podniosła także, że z uwagi na podjęcie decyzji o sprzedaży domu w dniu 07 marca 2016 roku poinformowała oskarżonego o odstąpieniu od umowy. W konsekwencji powyższego, na etapie dokonywania ustaleń co do wzajemnych rozliczeń dotyczących wydania nieukończonej części dzieła i zapłaty za dotychczas wykonane prace, osoba ta uzyskała informację, iż zamówione przez nią meble kuchenne są wykonywane w zakładzie stolarskim mieszczącym się w O. przy ulicy (...). W tej sytuacji pokrzywdzona zwróciła się mailowo oraz telefonicznie do przedstawiciela niemieckiej firmy (...) z zapytaniem czy firma ta współpracuje z firmą (...) oraz czy na jej nazwisko zostało złożone zamówienie na wykonanie mebli kuchennych, uzyskując w rezultacie informację, że do firmy (...) nie wpłynęło zamówienie na nazwisko M., a ponadto, że firma (...) w dniu 31 grudnia 2015 roku zakończyła współpracę z firmą (...).
Okoliczność zakończenia współpracy z firmą (...) s.c. P. N., R. W. z dniem 31 grudnia 2015 roku potwierdził z kolei świadek M. D., podnosząc przy tym, że do firmy (...) nie wpłynęło zamówienie z firmy (...) na nazwisko J. M.. Z zeznań tej osoby wynika ponadto, że co prawda w umowie zawartej pomiędzy pokrzywdzoną a firmą (...) nie wskazano, by rzeczone zamówienie dotyczyło mebli firmy (...), niemniej jednak w treści tej umowy wpisano oznaczenia kolorystyczne typowe dla firmy (...), a do tego w stopce dokumentu widniało logo tej firmy, na co firma (...) nie wyraziła zgody („Zgody czy nakazu wpisywania w stopce, że się jest autoryzowanym salonem (...) nie było. Dnia 21 grudnia 2015 roku wpisaliśmy, że z dniem 31 grudnia 2015 roku umowa wygasa i proszę wycofać wszelkie logowania i zdjęcia (…) W tych dwóch kartkach, w tym zamówieniu nie ma przedmiotów dotyczących naszej firmy, jest tylko nasza kolorystyka, tak jakby była w oparciu o nasze katalogi i nasze logo. Kolorystyka może być zbieżna, ale tu są 3-4 kolory, które widziałem, które są ewidentnie naszej firmy”, k. 235-236).
Fakt zakończenia współpracy obrazuje nadto stosowna dokumentacja, w szczególności pismo firmy (...) z dnia 21 grudnia 2015 roku informujące firmę (...) o zakończeniu współpracy z dniem 31 grudnia 2015 roku. Jednocześnie w piśmie tym, oprócz prośby o szybką wyprzedaż kuchni ekspozycyjnych oraz o usunięcie ze strony internetowej oraz z salonu nośników reklamowych, poinformowano P. N. oraz R. W. także o tym, że korzystanie z loga H., jak i ze zdjęć, których autorem i właścicielem jest firma (...) do celów marketingowych firmy (...) jest niedozwolone.
Z zeznań świadka I. K. wynika natomiast, że osoba ta zajmowała się wizualizacją salonu oraz dwóch pokoi, a szczegóły dotyczące tych projektów uzgadniała drogą mailową z pokrzywdzoną J. M.. Nadto świadek I. K. wykonywała projekt koncepcyjny kuchni, rozpisany w dalszej kolejności przez oskarżonego na projekt techniczny, przy czym w przypadku projektu koncepcyjnego kuchni (kolor ścian, kształt kuchni, usytuowanie półek) I. K. kontaktowała się wyłącznie z oskarżonym R. W. i to na jego zlecenie wykonywała przedmiotowy projekt („My na temat kuchni z panią w ogóle nie rozmawiałyśmy i w ogóle nie widziałyśmy się w tej sprawie. Nasze spotkanie w salonie pana R. dotyczyło tylko i wyłącznie dwóch pokoi i salonu. Wszelkie kolory, specyfikacje były omawiane tylko i wyłącznie z oskarżonym (…) K. powstała na zlecenie pana R., ja wtedy w ogóle nie miałam kontaktu z panią oskarżycielką (…) Projekt koncepcyjny kuchni robiłam na zlecenie oskarżonego. Na jednym spotkaniu wybieraliśmy kolory do kuchni ze wzornika. Co do kształtu kuchni, usytuowania półek rozmawiałam tylko z panem oskarżonym, oskarżycielka w tym nie uczestniczyła i z tego co wiem pan R. potem rozmawiał z oskarżycielką. Koncepcja kuchni z mojej strony odbywała się z panem R. nie z oskarżycielką. Wymiana maili z oskarżycielką wizualizacji już kuchni nie dotyczyła. Kwestę kuchni przejął oskarżony z oskarżycielką, ja zajmowałam się tylko kolorystyką”, k. 295).
Z uwagi na powyższe wyjaśnienia oskarżonego R. W. oraz zeznania świadka P. N. mogły stanowić podstawę ustaleń faktycznych jedynie w ograniczonym zakresie, tj. w tym zakresie, w jakim pokrywały się z wiarygodnymi dowodami wykorzystanymi przez Sąd. W pozostałym zaś zakresie, dotyczącym w szczególności kwestionowania sprawstwa oraz winy oskarżonego R. W., Sąd odmówił im wiarygodności i tym samym mocy dowodowej. W szczególności za niewiarygodne Sąd uznał te wypowiedzi, w których osoby te zanegowały fakt zawarcia rzeczonej umowy na meble firmy (...), podnosząc przy tym, że pokrzywdzonej J. M., tak jak i każdemu klientowi, przedstawiono dwie wyceny, ich oraz H., a ponieważ meble firmy (...) były dwukrotnie droższe, J. M. dokonała wyboru tańszej wersji, a więc wersji wykonywanej przez firmę (...). Wyjaśnienia w tym zakresie pozostają bowiem w sprzeczności z wiarygodnymi dowodami wykorzystanymi przez Sąd, tj. omówionymi powyżej zeznaniami pokrzywdzonej J. M., popartymi zeznaniami świadków: B. M., Ł. N. i M. D.. Zgodnie z tymi zeznaniami pokrzywdzona J. M. zarówno w dniu złożenia zamówienia jak i podczas wcześniejszych ustaleń była zapewniania o stałej współpracy firmy (...) z firmą (...) oraz o tym, że zamawiane przez nią meble to meble firmy (...). Jednocześnie w dniu 01 lutego 2016 roku w siedzibie firmy (...) w O. przy ulicy (...) pokrzywdzona oglądała ekspozycje mebli kuchennych wykonanych przez firmę (...), a wyboru konkretnych elementów kuchni J. M. dokonywała w oparciu o katalog niemieckiej firmy (...), przedstawiony jej przez R. W.. Dodatkowo, co istotne, osoba ta uzgadniała szczegóły dotyczące mebli kuchennych jedynie z oskarżonych R. W.. Podnieść w tym miejscu również należy, że pomimo zakończenia współpracy pomiędzy firmą (...) a firmą (...), co wynika z zeznań świadka M. D. oraz dowodów z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, na stronie internetowej firmy (...) w dalszym ciągu oferowano do sprzedaży kuchnie firmy (...). Nadto R. W. oraz P. N. wykorzystywali nazwę ww. firmy, jej logotyp oraz fotografie produktowe kuchni firmy (...), zapewniając przy tym potencjalnych klientów o stałej współpracy firmy (...) z firmą (...). Zeznał o tym świadek Ł. N., wskazując wprost „W kwietniu 2016 roku przyjechałem do firmy (...), by odebrać AGD oraz obejrzeć meble firmy (...). Wszedłem do salonu, byłem z kolegą, rozmawiałem z obecnym tutaj oskarżonym. On mnie zaprowadził tam, gdzie te meble stały, tam była jedna kuchnia, były emblematy H., zapytałem jak to wygląda jeśli chodzi o zamówienie, tam były tylko kuchnie H., przedstawił mi katalogi H. i powiedział, że gdybyśmy byli zainteresowani to na podstawie katalogów trzeba złożyć zamówienie, wcześniej będzie pomiar (…) … chcę dodać, że jak byłem w salonie to na biurku były katalogi H., a jak sprawdzałem stronę internetową, było ewidentnie reklamowanie mebli firmy (...) i było logo H., zrobiłem zdjęcie” (k. 187), a wynika to także z dokumentacji przedłożonej przez pokrzywdzoną (k. 10-11, 18-24) oraz przez przedstawiciela firmy (...) (k. 216-232). Również – zdaniem Sądu – okoliczność podnoszona przez świadka P. N., że cena mebli firmy (...) jest zdecydowanie wyższa niż cena uwidoczniona w rzeczonej umowie („Nie ma możliwości, by taka kuchnia kosztowała tyle co z firmy (...), z firmy (...) kosztowałaby 40 tys, a firma (...) dostarcza elementy do drzwi przesuwanych. Nie ma możliwości, by na meble H. była taka cena jak w umowie”, k. 244) nie przesądza o wiarygodności wyjaśnień oskarżonego R. W. w zakresie przedmiotu umowy, bowiem z umowy zawartej z innym klientem na zakup mebli firmy (...), przedłożonej – co istotne – przez świadka P. N., bezspornie wynika, że w rzeczonym zamówieniu cena mebli H. wyniosła 27.968 zł, natomiast w zamówieniu złożonym przez pokrzywdzoną J. M. meble te kosztowały 24.627 zł. W tej sytuacji wyjaśnienia oskarżonego R. W. potraktować należało jako przyjętą – acz nieudolną – linię obrony, stanowiącą próbę umniejszenia swojej winy i zminimalizowania konsekwencji prawnych zdarzenia. Z kolei zeznania świadka P. N. stanowiły w ocenie Sądu wyraz solidarności z oskarżonym R. W..
W obliczu tych ustaleń zachowanie oskarżonego R. W. bez wątpienia wyczerpało zespół ustawowych znamion przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. Przepis tego artykułu określa bowiem odpowiedzialność za oszustwo, czyli motywowane celem osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie jej w błąd albo wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranej czynności. Istota tego przestępstwa polega zatem na posłużeniu się fałszem jako czynnikiem sprawczym, który ma doprowadzić pokrzywdzonego do podjęcia niekorzystnej decyzji majątkowej. Ustawowe znamię wprowadzenia zostaje wypełnione z kolei wtedy, gdy sprawca swoimi podstępnymi zabiegami doprowadza inną osobę do mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy. Znamię „doprowadza” w myśl tego artykułu zakłada więc aktywność ze strony sprawcy oraz istnienie związku przyczynowego pomiędzy tym zachowaniem a rozporządzeniem dokonanym przez pokrzywdzonego. Dodatkowo czyn stypizowany w artykule 286 § 1 k.k. należy do kategorii przestępstw umyślnych, wymagających dla swej realizacji szczególnej postaci zamiaru bezpośredniego – zamiaru szczególnie zabarwionego (dolus directus coloratus), co podkreślono w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2009 roku, III KK 245/08, w którym wskazano, że „określone w art. 286 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca podejmując działanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która stanowić ma rezultat jego zachowania. Powyższe ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem ewentualnym, zamiar bezpośredni winien obejmować zarówno cel, jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k., należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion”. W istocie zatem dla stwierdzenia, że mamy do czynienia z przestępstwem oszustwa niezbędne jest dokonanie ustaleń potwierdzających zaistnienie trzech przesłanek. Po pierwsze niezbędne jest ustalenie, że sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, po drugie należy wykazać, że środkiem do osiągnięcia tego celu było wprowadzenie innego podmiotu w błąd bądź wyzyskanie błędu lub też wykorzystanie niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania i wreszcie po trzecie wykazanie, że w wyniku działania sprawcy doszło do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym przez inną osobę. W przedmiotowej sprawie przesłanki te niewątpliwie zaistniały. Zachowanie oskarżonego R. W. miało bowiem postać doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 12.313 zł za pomocą wprowadzenia w błąd co do zamiaru i realnych możliwości wywiązania się ze zobowiązania polegającego na wykonaniu zabudowy mebli kuchennych niemieckiej firmy (...). Jednocześnie osoba ta działała umyślnie i to z zamiarem bezpośrednim, a jej celem bez wątpienia było osiągnięcie korzyści majątkowej, o czym świadczyły przedstawione powyżej okoliczności sprawy.
W tych okolicznościach, w świetle poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych jest oczywistym, że oskarżony R. W. w dniu 01 lutego 2016 roku w O. przy ulicy (...) w salonie (...) podając się za przedstawiciela niemieckiej firmy meblowej H. doprowadził J. M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 12.313 zł w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez wprowadzenie w błąd co do zamiaru i realnych możliwości wywiązania się ze zobowiązania polegającego na wykonaniu zabudowy mebli kuchennych niemieckiej firmy (...), którego to zobowiązania nie zrealizował pomimo dokonania przez J. M. wpłaty zaliczki w kwocie 12.313 zł, powodując w ten sposób straty w wysokości 12.313 zł, działając na szkodę J. M..
Wymierzając oskarżonemu karę za popełnione przez niego przestępstwo Sąd kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 § 1 i 2 k.k. Uwzględniono zatem stopień społecznej szkodliwości czynu oraz zawinienie sprawcy.
Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd wziął pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez R. W. obowiązków oraz postać zamiaru i motywację sprawcy. Bez wątpienia przestępstwo popełnione przez oskarżonego było bezprawne i zawinione. Sąd nie dopatrzył się także żadnych okoliczności, które mogłyby wyłączyć jego winę. Oskarżony osiągnął bowiem określony stopień dojrzałości, a co za tym idzie powinien on rozpoznać społeczne znaczenie popełnionego przez siebie czynu i tym bardziej powinien być świadomy konsekwencji, jakie może on spowodować.
Nadto przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę sposób życia oskarżonego przed popełnieniem omówionego powyżej przestępstwa oraz jego zachowanie po popełnieniu przedmiotowego czynu zabronionego. Do okoliczności łagodzących zaliczono zatem uprzednią niekaralność oraz prowadzenie ustabilizowanego trybu życia.
Kierując się powyższymi wskazówkami Sąd – na podstawie art. 286 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 37a k.k. – wymierzył oskarżonemu R. W. karę 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość każdej stawki na 50 złotych. Ustalając stawkę dzienną Sąd miał na uwadze warunki osobiste i rodzinne oskarżonego oraz jego stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe.
Nadto na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązano oskarżonego R. W. do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej J. M. kwoty 12.313 zł.
Jednocześnie zasądzono od oskarżonego R. W. na rzecz oskarżycielki posiłkowej J. M. kwotę 7.100 zł tytułem zwrotu umówionych kosztów zastępstwa procesowego.
Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa także koszty sądowe w wysokości 205,60 zł tytułem wydatków i 1.000 zł tytułem opłaty.
Całokształt przedstawionych okoliczności sprawił, że Sąd orzekł jak w dyspozytywnej części wyroku uznając, że orzeczona kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz zawinienia sprawcy, a wydane rozstrzygnięcie będzie skutecznym środkiem do zwalczania tego typu przestępczości, natomiast w stosunku do oskarżonego pozwoli na zrozumienie jego błędnego postępowania i uniknięcie w przyszłości podobnych czynów.
Mając na uwadze powyższe należało orzec jak w wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Opolu
Data wytworzenia informacji: