Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opolu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Opolu Wydział IX Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Anna Skupińska

Protokolant: sekretarz sądowy Karolina Dutka

po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2023 r. na rozprawie w O.

sprawy z powództwa Krajowego Ośrodka (...)

przeciwko H. R. (1), L. C., J. W.

o zapłatę

zasądza od pozwanych H. R. (1), L. C., J. W. solidarnie na rzecz strony powodowej Krajowego Ośrodka (...) kwotę 2140,49 zł (dwa tysiące sto czterdzieści złotych 49/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 lutego 2021 r. do dnia zapłaty,

zasądza od pozwanych H. R. (1), L. C., J. W. solidarnie na rzecz strony powodowej Krajowego Ośrodka (...) kwotę 1100 zł (jeden tysiąc sto złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 900 zł (dziewięćset złotych) z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

oddala wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Krajowy Ośrodek (...) wniósł o zasądzenie od Z. R. kwoty 2140,49 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że 19 lutego 1998 r. została zawarta umowa dzierżawy pomiędzy A. (...) a Z. R., a przedmiotem umowy była nieruchomość rolna stanowiąca działkę ewidencyjną o numerze (...). Umowa została zawarta do 31 sierpnia 2008 r. Strona powodowa wskazała, że po wygaśnięciu umowy pozwany został wezwany do wydania nieruchomości, do czego ostatecznie doszło 24 sierpnia 2020 r. W dalszej części uzasadnienia pozwu podano, że na kwotę dochodzoną w pozwie składa się wynagrodzenie z tytułu bezumownego korzystania z przedmiotu dzierżawy za okres od 31 grudnia 2019 r. do 20 sierpnia 2020 r. (2096,37 zł) oraz odsetki ustawowe za opóźnienie do 18 lutego 2021 r.

Nakazem zapłaty z 9 marca 2021 r., wydanym w sprawie o sygn. akt (...), referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Opolu orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od tego rozstrzygnięcia Z. R. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazano, że pozwany jest osobą chorą, cierpiącą na A., a choroba uniemożliwia mu funkcjonowanie.

Postanowieniem z 24 lutego 2022 r., wydanym w sprawie o sygn. akt (...), Sąd Rejonowy w Opolu zawiesił postępowanie na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 k.p.c.

Postanowieniem z 6 marca 2023 r., wydanym w sprawie o sygn. akt (...), Sąd Rejonowy w Opolu podjął postępowanie (punkt 1) i wezwał do udziału w sprawie następców prawnych Z. H. R., L. C. i J. W. (punkt 2).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 3 września 2003 r. A. (...)zawarła z Z. R. umowę nr (...)/O., stanowiącą przedłużenie umowy z 19 lutego 1998 r.

Wydzierżawiający oddał w dzierżawę na okres od 19 lutego 1998 r. do 31 sierpnia 2008 r. nieruchomość rolną o powierzchni 0,0720 ha położoną w obrębie S., gmina P., składającą się z działki nr (...) k.m. 1 (§ 2 ust. 1 umowy).

Dzierżawca zobowiązał się płacić wydzierżawiającemu roczny czynsz dzierżawny w jednej lub w dwóch ratach w wysokości równowartości pieniężnej 1 q pszenicy (§ 7 ust. 1 umowy).

Czynsz płatny był w wysokości wynikającej z przemnożenia odpowiedniej ilości pszenicy określonej w ust. 1 przez średnią krajową cenę skupu pszenicy opublikowaną przez GUS za dane półrocze roku kalendarzowego, zgodnie z otrzymanym wezwaniem do zapłaty (§ 7 ust. 2 umowy).

Czynsz dzierżawny miał być opłacany jednorazowo w terminie do 30 września (§ 7 ust. 3 umowy).

W przypadku niezapłacenia czynszu w terminie dzierżawca zobowiązał się do zapłaty odsetek ustawowych za okres od upływu terminów podanych w pkt 3 do dnia zapłaty, pobieranej w pierwszej kolejności z dokonanej wpłaty (§ 7 ust. 4 umowy).

Dowód:

- umowa, k. 10-11

W dniu 20 maja 2008 r. A. (...) przesłała Z. R., w związku z upływającym terminem, na który została zawarta umowa dzierżawy, protokół zdawczo-odbiorczy do przedmiotowej umowy. Poinformowano dzierżawcę, że w wypadku braku protokolarnego wydania nieruchomości sprawa zostanie skierowana na drogę prawną i będzie traktowany jako bezumowny użytkownik nieruchomości oraz obciążany stosowną opłatą za bezumowne korzystanie zgodnie z wytycznymi Biura Prezesa (...).

Pismo zostało doręczone Z. R. 30 maja 2008 r.

Dowód:

- pismo z 20 maja 2008 r. z potwierdzeniem odbioru, k. 12-13

W piśmie z 25 września 2008 r. A. (...)wezwała Z. R. do wydania nieruchomości oraz stawienia się na gruncie celem podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego w dniu 9 października 2008 r. Poinformowano, że w przypadku braku wydania nieruchomości oraz niepodpisania protokołu zdawczo-odbiorczego w tym terminie, poczynając od dnia 10 października 2008 r. bezumowne użytkowanie nieruchomości skutkować będzie skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego, jak również naliczaniem opłaty za bezumowne użytkowanie gruntu wraz z karą umowną w wysokości 25% czynszu dzierżawnego powiększonej o VAT 22%.

Dowód:

- pismo z 25 września 2008 r., k. 14

W piśmie z 4 listopada 2008 r. A. (...) poinformowała Z. R., że w związku z odmową podpisania protokołu zdawczo-odbiorczego, od dnia 10 października 2008 r. rozpoczęto naliczanie opłaty za bezumowne użytkowanie nieruchomości. Wskazano, że opłata za bezumowne korzystanie z nieruchomości za okres od 10 – 31 października 2008 r. wynosi 8,16 zł, a w przypadku konieczności naliczenia opłaty za kolejne miesiące, jej wysokości za pełny miesiąc będzie stanowić równowartość iloczynu 0,127 dt pszenicy (w tym 22% VAT) i aktualnej ceny 1 dt pszenicy opublikowanej przez GUS.

Dowód:

- pismo z 4 listopada 2008 r. z załącznikiem, k. 15-16

W piśmie z 21 lutego 2012 r. A. (...) poinformowała Z. R., że od 3 grudnia 2011 r. opłata za bezumowne użytkowanie stanowić będzie 5-krotność wywoławczej wysokości czynszu tj. 5-krotność równowartości 0,900 dt pszenicy. Wskazano, że opłata za bezumowne użytkowanie w okresie od 1 maja 2009 r. do 2 grudnia 2011 r. stanowić będzie równowartość 1,250 dt pszenicy w stosunku rocznym, a w okresie od 3 grudnia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. 4,500 dt pszenicy.A. (...) poinformowała również, że w dalszym okresie płatność będzie naliczana w stosunku półrocznym w wysokości równowartości 2,250 dt pszenicy.

Pismo zostało doręczone Z. R. 24 lutego 2012 r.

Dowód:

- pismo z 21 lutego 2012 r. z potwierdzeniem odbioru, k. 17-18

W piśmie z 21 lipca 2020 r. Krajowy Ośrodek (...) poinformował Z. R., że w 2019 r. nastąpiła zmiana przepisu art. 39b ust. 1 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i wynagrodzenie z tytułu bezumownego użytkowania będzie wynosiło 30-krotność wywoławczej wysokości czynszu dzierżawnego.

Dowód:

- pismo z 21 lipca 2020 r., k. 19

W dniu 24 sierpnia 2020 r. Z. R. przekazał Krajowemu Ośrodkowi (...) nieruchomość stanowiącą działkę ewidencyjną o numerze (...).

Dowód:

- protokół zdawczo-odbiorczy, k. 21

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną (...) za okres od 31 grudnia 2019 r. do 20 sierpnia 2020 r. wynosiło 2096,37 zł.

Od 1 stycznia 2020 r. 1 q pszenicy kosztował 76,56 zł.

Dowód:

- zawiadomienia o płatności, k. 22-24

W piśmie z 1 grudnia 2020 r. strona powodowa wezwała Z. R. do zapłaty kwoty 2115,08 zł.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty, k. 25

Z. R. chorował na A., był osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Wymagała opieki drugiej osoby ze względu na niemożność samodzielnej egzystencji.

Dowód:

- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, k. 78

- zaświadczenie lekarskie, k. 77

Z. R. zmarł 21 lutego 2022 r.

Dowód:

- odpis skrócony aktu zgonu, k. 150

Spadek po Z. R. nabyły żona spadkodawcy H. R. (1) oraz córki spadkodawcy L. C. i J. W..

Dowód:

- akt poświadczenia dziedziczenia, k. 153

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie poza sporem było, że Z. R. zawarł z A. (...) umowę dzierżawy nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną o numerze (...) i że stosunek prawny zakończył się 31 sierpnia 2008 r. Pozwany (a następnie jego następcy prawni) nie kwestionowali również tego, że po tej dacie nieruchomość była w dyspozycji byłego dzierżawcy, a wysokość wynagrodzenia za bezumowne z niej korzystanie za okres od 31 grudnia 2019 r. do 20 sierpnia 2020 r. wynosiła 2096,37 zł. Ustalenia wymagało jedynie, czy sytuacja osobista i majątkowa Z. R. uzasadniała obniżenie kwoty należnej stronie powodowej.

Przed dokonaniem merytorycznej oceny roszczenia Krajowego Ośrodka (...) przypomnieć należy, że zgodnie z art. 45 ustawy z dnia 10 lutego 2017 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Ośrodku (...) (Dz.U. z 2017 r., poz. 1503), z dniem 31 sierpnia 2017 r. znosi się A. (...). Z dniem 1 września 2017 r. tworzy się Krajowy Ośrodek (...). Istotne jest również to, że Krajowy Ośrodek (...) z dniem 1 września 2017 r. z mocy prawa wstępuje w ogół praw i obowiązków znoszonej A. (...), w szczególności: mienie A. (...) staje się mieniem Krajowego Ośrodka (...), wierzytelności i zobowiązania A. (...)stają się wierzytelnościami i zobowiązaniami Krajowego Ośrodka (...) (art. 46 ust. 1 pkt 1 i 2 powyższego aktu prawnego). Zatem strona powodowa jest legitymowana do dochodzenia roszczeń wskazanych w pozwie.

Zgodnie z treścią art. 39b ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2007 r., 231, poz. 1700, ze zm.) - w brzmieniu obowiązującym od 3 grudnia 2011 r. - osoba władająca nieruchomością wchodzącą w skład (...) bez tytułu prawnego jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Agencji wynagrodzenia za korzystanie z tej nieruchomości w wysokości stanowiącej 5-krotność wywoławczej wysokości czynszu, który byłby należny od tej nieruchomości, gdyby była ona przedmiotem umowy dzierżawy po przeprowadzeniu przetargu. Wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, ustala się na dzień, w którym Agencja zażądała zwrotu nieruchomości. Do roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie bez tytułu prawnego z nieruchomości Zasobu nie stosuje się przepisów art. 224-231 Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem art. 229. Z kolei od 26 czerwca 2019 r. art. 39b ust. 1 tego aktu prawnego brzmi następująco: osoba władająca nieruchomością wchodzącą w skład (...) bez tytułu prawnego jest zobowiązana do zapłaty na rzecz Krajowego Ośrodka wynagrodzenia za korzystanie z tej nieruchomości w wysokości stanowiącej 30-krotność wywoławczej wysokości czynszu, który byłby należny od tej nieruchomości, gdyby była ona przedmiotem umowy dzierżawy po przeprowadzeniu przetargu. Powyższa regulacja została wprowadzona do porządku prawnego zarówno po zawarciu umowy dzierżawy pomiędzy Z. R. i A. (...), jak i po zakończeniu tego stosunku prawnego. W wyroku Sądu Najwyższego z 15 lutego 2018 r., sygn. IV CSK 255/17, wskazano, że po dniu 3 grudnia 2011 r. do roszczeń o wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości rolnej Skarbu Państwa bez tytułu prawnego ma zastosowanie art. 39b u.g.n.r., bez względu na odmienne uregulowania zawarte w uprzednio obowiązującej umowie. Irrelewantna pozostaje też dobra lub zła wiara władającego, której charakter może mieć znaczenie jedynie dla możliwości skorzystania przez władającego bez tytułu prawnego w dobrej wierze z art. 23a ust. 1 u.g.n.r. przez złożenie wniosku do Krajowego Ośrodka o umorzenie, odroczenie lub rozłożenie na raty należności z tego tytułu.

Z kolei w wyroku Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2017 r., sygn. V CSK 176/16, wskazano, że szeroko ujęte pojęcie osoby władającej nieruchomością, obejmuje każdy podmiot władający nią dla siebie bez tytułu prawnego, a więc zarówno posiadacza samoistnego jak i zależnego w tym dzierżawcę, który nie wydał gruntu po wygaśnięciu stosunku dzierżawy. Do zapłaty stawki wynagrodzenia w tej wysokości zobowiązany jest każdy władający, niezależnie od tego czy jest posiadaczem w dobrej, czy w złej wierze. Za takim rozumieniem art. 39 ust. 1 u.g.n.r., nie różnicującym w tym zakresie sytuacji posiadacza nieruchomości, przemawia jego wykładnia językowa, której rezultat potwierdza wyłączenie w art. 39 ust. 3 stosowania odpowiednich przepisów kodeksu cywilnego wprowadzających takie rozróżnienie. Jest ona zgodna z celem wprowadzenia tego przepisu, jakim było przeciwdziałanie tzw. dzikim dzierżawom i sankcjonowanie osób bezprawnie korzystających z nieruchomości oraz motywowaniem ich do terminowego zwrotu po wygaśnięciu stosunku prawnego (sprawozdanie z 99 posiedzenia Sejmu w dniu 29 sierpnia 2011 s. 66). Nawiązuje do niego mechanizm ustalania wynagrodzenia oparty na stawce czynszu dzierżawnego.

W niniejszej sprawie zastosowanie znajdzie powyższa regulacja. Pozwani (Z. R. oraz jego następcy prawni) nie kwestionowali tego, że od 1 września 2008 r. były dzierżawca użytkował nieruchomość stanowiącą działkę (...) bez tytułu prawnego. Co ważne, okoliczność ta wynika z pism załączonych do pozwu. Już w korespondencji z 2008 r. wzywano Z. R. do zwrotu nieruchomości oraz informowano go o tym, że będzie traktowany jako bezumowny użytkownik nieruchomości. Stan ten trwał do 2020 r., a więc przez 12 lat. W tym czasie opłacane było wynagrodzenie za bezumowne użytkowanie spornej działki (takie okoliczności zostały podniesione w piśmie procesowym pełnomocnika strony powodowej z 21 lutego 2022 r. i nie zostały zakwestionowane przez przeciwnika procesowego). Zatem były dzierżawca miał pełną świadomość swojej sytuacji prawnej i konsekwencji z niej wynikających. Mało tego, w pełni ją akceptował, skoro uiszczał wszelkie należności na rzecz strony powodowej. W sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz w piśmie procesowym z 3 lutego 2022 r. powoływano się na okoliczności związane ze stanem zdrowia Z. R.. Co jednaka istotne, wskazano, że choroba postąpiła w 2016 r., czyli 8 lat po rozwiązaniu umowy dzierżawy. Przez te wszystkie lata możliwe było zatem uregulowanie sytuacji prawnej związanej z użytkowaniem nieruchomości. Mało tego, nawet w okresie od 2016 r. do 2020 r. istniała możliwość porozumienia się z A. (...), a następnie z Krajowym Ośrodkiem (...). L. C. (działająca w pierwszej części postępowania jako pełnomocnik swojego taty) wskazywała na odległość swojego miejsca zamieszkania i obowiązki zawodowe. Oczywiście są to okoliczności, które mogą utrudniać załatwienie pewnych kwestii formalnych, zwłaszcza gdy choruje jeden z członków rodziny, ale skoro nieruchomość użytkowania była bez tytułu prawnego przez kilkanaście lat, to nie sposób uznać, że przytoczone zdarzenia uzasadniają zaistniałą sytuację. Tak naprawdę Z. R. (a ściślej rzecz ujmując działająca w jego imieniu córka) podjęła działania związane ze zwrotem nieruchomości po zmianie treści art. 39b ust. 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i wzroście opłat za bezumowne użytkowanie. Nie sposób zatem uznać, że były dzierżawca nie dał powodu do wytoczenia powództwa. Przecież na przestrzeni lat Z. R. otrzymywał zarówno wezwania do zapłaty, jak i wezwania do wydania nieruchomości. Korespondencja była odbierana, a należności były uiszczane. Brak jest konsekwencji w stanowisku pozwanych. Z jednej bowiem strony wskazywano, że Z. R. chorował od około 2012 r. (w 2016 r. jego stan zdrowia miał się pogorszyć), a z drugiej strony cały czas dysponował nieruchomością należącą do strony powodowej i regulował należności z tego tytułu. Po 2016 r. ta sytuacja tak naprawdę się nie zmieniła i nie przedstawiono dowodów wskazujących na to, że już wtedy podjęto działania mające na celu uregulowanie relacji z A. (...) (a następnie z Krajowym Ośrodkiem (...)).

W piśmie procesowym z 3 lutego 2022 r. powołano się na możliwość umorzenia należności na podstawie art. 23a ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Pamiętać jednak trzeba, że Z. R. korzystał z nieruchomości bez tytułu prawnego, zatem zastosowanie znajdzie ust. 2 przywołanej regulacji, który stanowi, że Krajowy Ośrodek, na wniosek osoby władającej nieruchomością Zasobu bez tytułu prawnego, może umorzyć, odroczyć lub rozłożyć na raty należności powstałe z tego tytułu, jeżeli osoba ta władała nieruchomością w dobrej wierze. W dobrej wierze jest osoba, która pozostaje w błędnym, ale usprawiedliwionym, przekonaniu, że dane prawo jej przysługuje. Zatem w złej wierze jest ten, kto powołuje się na przysługujące mu uprawnienie, ale wie, że w rzeczywistości ono mu nie przysługuje, bądź też nie ma świadomości co do nieprzysługiwania mu określonego prawa, jednakże jego niewiedza nie jest usprawiedliwiona w świetle okoliczności danej sprawy. Innymi słowy dobrą wiarę wyłącza zarówno pozytywna wiedza o braku przysługującego prawa, jak i brak takiej wiedzy wynikający z braku należytej staranności, a więc niedbalstwa. W realiach niniejszej sprawy Z. R. już w 2008 r. był informowany o zakończeniu umowy dzierżawy, a tym samym o fakcie korzystania z nieruchomości bez tytułu prawnego. Brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że mamy do czynienia z dobrą wiarą. Zatem umorzenie (rozłożenie na raty, odroczenie) płatności nie jest w ogóle możliwe. Poza tym trzeba pamiętać, że Krajowy Ośrodek (...) może skorzystać z mechanizmów prawnych przewidzianych w art. 23a ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, nie ma natomiast takiego obowiązku. Poza tym niezależnie od tego przypomnieć trzeba, że zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 października 2017 r., w sprawie szczegółowych przesłanek odroczenia, rozłożenia na raty lub umorzenia należności Krajowego Ośrodka (...) oraz trybu postępowania w tych sprawach (Dz.U. z 2017 r., poz. 2116), wniosek o odroczenie lub rozłożenie na raty należności wniesiony po upływie terminu płatności należności pozostawia się bez rozpatrzenia. Wniosek rozpatruje się w przypadku, gdy wnioskodawca uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło nie z jego winy. Z treści pisma procesowego z 3 lutego 2022 r. wynika, że wniosek został złożony po upływie tego terminu. W świetle powyższego pominięto wnioski dowodowe z punktu 1 i 2 tego pisma procesowego.

W toku postępowania zwracano również uwagę, że podjęto próbę przekazania nieruchomości stronie powodowej w kwietniu 2020 r. Brak jest jednak dowodów wskazujących na to, że takie rozmowy rzeczywiście były prowadzone. Same twierdzenia zawarte w piśmie procesowym są niewystarczające do poczynienia stanowczych ustaleń w tym zakresie. Nie zgłoszono żadnych wniosków dowodowych w tym zakresie, choćby z zeznań świadków lub przesłuchania stron (po podjęciu postępowania). Nie budzi wątpliwości, że proces cywilny charakteryzuje tzw. zasada kontradyktoryjności, która związana jest z koniecznością wypełnienia przez strony określonych obowiązków dotyczących postępowania dowodowego. Skoro strony są dysponentem procesu to na nich spoczywa odpowiedzialność za jego wynik i nie jest rzeczą sądu zastępowanie ich w poszukiwaniu dowodów, mających potwierdzić prawdziwość przytaczanych przez nich okoliczności faktycznych. Rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29 grudnia 2003 r., sygn. I ACa 1457/03). Przywołane zapatrywanie ma szczególne znaczenie w sytuacji, gdy strona kwestionuje twierdzenia swojego przeciwnika procesowego. A tak było w niniejszej sprawie, gdyż pełnomocnik strony powodowej w piśmie z 21 lutego 2022 r. zaprzeczył, aby na 24 kwietnia 2020 r. zaplanowane było spotkanie w sprawie wydania nieruchomości. Pozwany nie był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, ale działająca w jego imieniu córka redagowała poszczególne pisma procesowe, zgłaszała wnioski dowodowe oraz przytaczała przepisy, które w jej ocenie powinny znaleźć zastosowanie w niniejszej sprawie. Miała zatem wiedzę o dostępnych instrumentach procesowych. Nie bez znaczenia jest również to, że po podjęciu postępowania doręczono pozwanym odpis pisma procesowego pełnomocnika strony powodowej z 21 lutego 2022 r. i zobowiązano do wskazania aktualnego stanowiska w sprawie. Nawet po zmianie konfiguracji podmiotowej nie zostały zgłoszone dalsze wnioski dowodowe i nikt nie był obecny na żadnej z rozpraw. Z tych względów pominięto wnioski zawarte w punktach 3 i 4 pisma procesowego z 3 lutego 2022 r.

Pamiętać również trzeba, że do sprawy - w charakterze pozwanych – zostali wezwani następcy prawni Z. R. i nie przedstawiono żadnych okoliczności, które mogłyby uzasadnić tezę, że obciążenie ich zobowiązaniami spadkodawcy nie jest zasadne. W toku postępowania powoływano się na okoliczności związane z sytuacją osobistą byłego dzierżawcy, a przecież na dzień zamknięcia rozprawy miejsce pozwanych zajęły już inne osoby.

Jak zauważono na wstępie, nie kwestionowano wysokości roszczenia strony powodowej, tj. wysokości należności za bezumowne użytkowanie nieruchomości, w tym ceny 1 q pszenicy. Cena ta wynika z Obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego dnia 17 lipca 2020 r. w sprawie średniej krajowej ceny skupu pszenicy w I półroczu 2020 r. (M.P. z 2020 r., poz. 640). Z rozliczenia z 20 lipca 2020 r. można wywnioskować, że wysokość czynszu w stosunku rocznym wynosi 0,90 dt, zatem opłata za bezumowne korzystanie z nieruchomości to 27 dt. Zaległość za 2019 r. wynosiła 779,54 zł (w rozliczeniu wskazano szacunkową wysokość wynagrodzenia). Pozwany i jego następcy prawni nie wskazywali, że kwota ta została zapłacona. Dla porządku wskazać należy, że skapitalizowane odsetki od kwoty 2096,37 zł zostały wyliczone prawidłowo, przy uwzględnieniu terminów płatności wynikających z zawiadomień o płatności.

W niniejszej sprawie ważny jest również charakter odpowiedzialności pozwanych. Brak jest informacji wskazujących na to, że dokonano działu spadku po Z. R., zatem na podstawie art. 1034 § 2 k.c., H. R. (2), L. C. i J. W. odpowiadają solidarnie.

Na podstawie art. 481 § 2 k.c. i art. 482 § 1 k.c. zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, tj. od 19 lutego 2021 r.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów znajduje uzasadnienie w treści ar. 98 k.p.c. Wobec uwzględnienia powództwa w całości pozwane zobowiązane są zwrócić stronie powodowej koszty postępowania w kwocie 1100 zł, na którą składają się: opłata od pozwu (200 zł) oraz wynagrodzenie pełnomocnika ustalone na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015, Nr 1804 z późn. zm.).

W pozwie zawarto wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności. W niniejszej sprawie nie zachodzi żadna z przesłanek wskazanych w art. 333 § 1 k.p.c., obligujących sąd do zastosowania tej instytucji prawa procesowego. Jednocześnie strona powodowa nie przytoczyła okoliczności wskazujących, że opóźnienie uniemożliwi lub znacznie utrudni wykonanie wyroku lub narazi ją na szkodę (art. 333 § 3 k.p.c.). Wniosek w ogóle nie został uzasadniony. W takiej sytuacji należało orzec jak w punkcie 3 wyroku.