Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opolu

POSTANOWIENIE

Dnia 31 maja 2023r.

Sąd Rejonowy w Opolu IX Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: sędzia Joanna Zapała-Garbacz

Protokolant: p.o. sekretarza sądowego A. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 maja 2023r.

sprawy z wniosku J. O.

z udziałem B. D. (1)

o stwierdzenie nabycia spadku

1.  stwierdza, że spadek po J. D. (1) zmarłym dnia 16 października 2022 r. w O. ostatnio stale zamieszkałym w O. na podstawie testamentu własnoręcznego z 15 kwietnia 2019 r. nabyły dzieci spadkodawcy J. O. i B. D. (1) po ½ części każdy z nich z dobrodziejstwem inwentarza;

1.  kosztami postępowania obciąża wnioskodawczynię i uczestnika postępowania w zakresie, w jakim je ponieśli.

Sygn. akt IX Ns 264/23

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni J. O. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po J. D. (1) zmarłym 16 kwietnia 2022r. r. w O..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 października 2022r. w O. zmarł J. D. (1), ostatnio stale zamieszkiwał w O.. W chwili śmierci był wdowcem. Ze związku małżeńskiego urodziło się dwoje dzieci J. O. i B. D. (1) ( oprócz dwóch córek, które zmarły w wieku niemowlęcym). Nikt ze spadkobierców nie składał oświadczeń spadkowych, nie zrzekał się dziedziczenia i nie został uznany za niegodnego do dziedziczenia. Spadkodawca pozostawił testament sporządzony własnoręcznie w dniu 15 kwietnia 2019r. w który to testament brzmiał w ten sposób – (…) na wypadek mojej śmierci mieszkanie własnościowe o pow. 44,46 m2 położone w O. przy ul. (...) przepisuje synowi B. D. (2) zam. (…). Córce J. O. zam. (…). Z zaleceniem spłacenia J. O. połowy wartości mieszkania. Czyniąc ich wyłącznymi spadkobiercami. -

Dowód: - odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy k. 9

- odpis skrócony aktu urodzenia J. D. (2) i B. D. (1) k.5 i k.8

- odpis skrócony aktu małżeństwa J. O. k.6

- zapewnienie spadkowe i zeznanie wnioskodawczyni J. O. k.42

- zapewnienie spadkowe i zeznanie uczestnika postępowania B. D. (1) k.42

Do majątku spadkowego spadkodawcy J. D. (1) wchodzi lokal mieszkalny nr (...) znajdujący się w budynku przy ul. (...) w O. wskazany w testamencie o wartości 238. 000,00 zł, oszczędności w kwocie 16.000 zł oraz prawo do korzystania z rodzinnego ogródka działkowego o wartości 26.700,00 zł

Dowód: - okoliczność bezsporna

Sąd zważył, co następuje:

Opisany wyżej stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przedłożone dowody z dokumentów i w oparciu o osobowe źródła informacji tj. zapewnienia spadkowe wnioskodawczyni i uczestnika postepowania. Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu ( art. 926 § 1 k.c.). Dziedziczenie ustawowe wchodzi w rachubę, jeżeli spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy osoba powołana do spadku nie chce lub nie może być spadkobiercą ( art. 926 § 2 i 3 k.c.). Istnieje pierwszeństwo porządkowi dziedziczenia wypływającemu z woli spadkodawcy wyrażonej w testamencie. Podstawy dziedziczenia nie może stanowić żadna inna czynność prawna. Rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci można jedynie przez testament (art. 941 k.c.).

Zgodnie z treścią art. 949 par.1 k.c. spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą.

W przedmiotowej sprawie Spadkodawca J. D. (1) sporządził testament własnoręczny w dniu 15 kwietnia 2019r. , który to testament brzmiał w ten sposób – (…) na wypadek mojej śmierci mieszkanie własnościowe o pow. 44,46 m2 położone w O. przy ul. (...) przepisuje synowi B. D. (2) zam. (…). Córce J. O. zam. (…). Z zaleceniem spłacenia J. O. połowy wartości mieszkania . Czyniąc ich wyłącznymi spadkobiercami. -

Nikt nie kwestionował ważności testamentu własnoręcznego sporządzonego przez spadkodawcę – nie wskazywał, iż był on obciążony wadą prawną, czy też, że nie był wyrazem swobodnej woli wyrażonej w testamencie przez testatora. Sąd uznał przy uwzględnieniu zapewnień spadkowych wnioskodawców i uczestników postępowania, iż testament własnoręczny z dnia 15 kwietnia 2019r. jest ważnym testamentem, nie obciążonym żadną wada prawną.

Wobec powyższego Sąd był zobowiązany uszanować wolę spadkodawcy i wydać orzeczenie w oparciu o treść testamentu. Jednocześnie Sąd ustalił, iż dokument sporządzony przez spadkodawcę w dniu 15 kwietnia 2019r. zatytułowany testament nie stanowił zapisu. Zgodnie z art. 968 k.c. spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby. Rozrządzenie tego rodzaju jest w świetle prawa polskiego dopuszczalne, ale tylko wówczas gdy z treści testamentu nie będą wynikać wątpliwości co do tego, że spadkodawca chciał posłużyć się tu konstrukcją zapisu zwykłego, nie miał natomiast zamiaru ustanowienia w taki sposób spadkobierców. W przeciwnym razie w grę wejdzie przepis art.961 k.c. ( komentarz G. do art.968 k.c.). W ocenie Sądu wolą spadkodawcy było ustanowienie swoich dzieci wyłącznymi spadkobiercami o czym świadczy chociażby ostatnie zdanie w treści testamentu sporządzonego przez spadkodawcę oraz zapewnienie spadkowe uczestnika postępowania, którzy twierdzili, iż ojciec jak czuł się gorzej to chciał również „ sprzedać ogródek działkowy”, a uzyskanymi pieniędzmi podzielić się na troje. Z pewnością wolą spadkodawcy było podzielenie całego swojego majątku pomiędzy swoje dzieci po równo. Dyspozycja art. 961 KC znajdzie zastosowanie jedynie w przypadku wystąpienia wątpliwości w kwestii znaczenia rozrządzeń testamentowych. Jednoczenie w ocenie Sądu w sytuacji, w której spadkodawca oprócz mieszkania wskazanego w testamencie posiadał również oszczędności w kwocie 16.000 zł oraz prawo do korzystania z rodzinnego ogródka działkowego o wartości 26.700,00 zł ( wskazanej przez uczestnika postępowania ) nie można jednoznacznie stwierdzić, iż lokal mieszkalny wskazany w testamencie wyczerpuje prawie cały spadek.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia treść art.520 par.1 k.p.c.