Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opolu

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lutego 2024 r.

Sąd Rejonowy w Opolu, Wydział IX Cywilny

Przewodniczący: sędzia Marta Ohanowicz - Wójcik

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2023r.
na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W.
z udziałem G. P., J. K., Gminy T.
o stwierdzenie nabycia spadku

stwierdza, że spadek poR. S., pesel (...), synu J. i E., zmarłym dnia 17 maja 2021r. w O., ostatnio stale zamieszkałym w O., na
podstawie ustawy nabyła Gmina T. z dobrodziejstwem inwentarza;

zasądza od wnioskodawcy (...) 1 Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w W. na rzecz uczestnika postępowania Gminy T. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w przedmiocie kosztów do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

w pozostałym zakresie kosztami postępowania obciąża wnioskodawcę i uczestników postępowania w zakresie w jakim je ponieśli.

Sygn. akt IX Ns 546/23

UZASADNIENIE

Wnioskodawca (...) 1 Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z/s w W. wnioskiem złożonym w dniu 16 listopada 2021 r. wniósł o stwierdzenie nabycia spadku po R. S. (S.) zmarłym dnia 17 maja 2021 r..

W uzasadnieniu wniosku podnosił, że w związku z brakiem zapłaty należności wobec wnioskodawcy przez R. S. wytoczył przeciwko niemu powództwo, co skutkowało wydaniem nakazu zapłaty. Wskazał, że wobec spadkodawcy toczyło się postępowanie egzekucyjne Km 1363/15. Wnioskodawcy zatem przysługuje obecnie wierzytelność wobec spadkobierców R. S. i tym samym przysługuje mu interes prawny w złożeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po spadkodawcy.

Sąd Rejonowy w Opolu, Wydział IX Cywilny postanowieniem z dnia 18 marca 2022 r. (k. 25) wezwał G. P. i J. K. jako spadkobierczynie ustawowe do wzięcia udziału w sprawie. Następnie postanowieniem z dnia 2 grudnia 2022 r. (k. 61) Sąd wezwał do udziału w sprawie jako spadkobiercę ustawowego Gminę O..

Postanowieniem z dnia 29 marca 2023r. w sprawie sygn. IX Ns 703/21 Sąd stwierdził, że spadek po R. S., ostatnio zamieszkałym w O. nabyła Gmina O..

Wobec wniesionej apelacji przez Gminę O., postanowieniem z dnia 2 czerwca 2023r. w sprawie II Ca 632/23 Sąd Okręgowy wezwał do udziału w sprawie Gminę T..

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2023r Sąd Okręgowy w Opolu uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał Sądowi Rejonowemu w Opolu sprawę do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 maja 2021 r. w O. (gmina T.) zmarł R. S.. W dacie śmierci zamieszkiwał w tym miejscu i był wdowcem. Spadkodawca miał troje dzieci: syna H. S. (1) (syn I. i R.) i dwie córki G. P. (córka R. i I.) oraz B. S. (córkę R. i H.). Spadkodawca R. S. nie posiadał innych dzieci, w tym pozamałżeńskich.

H. S. (1) ma dwóch synów - A. S. i D. S.. G. P. ma córkę K. P..

B. S. ma córkę A. H., syna R. H. (w dacie zgonu spadkodawcy bezdzietny), P. S. (w dacie zgonu spadkodawcy bezdzietna).

A. H. ma córkę J. K..

Spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu. W skład spadku nie wchodzi przedsiębiorstwo objęte zarządem sukcesyjnym. W skład spadku nie wchodzą nieruchomości. Żadne ze spadkobierców nie zostało uznane za niegodnego dziedziczenia.

W dniu 19 lutego 2018 r. H. S. (1) zawarł ze spadkodawcą R. S. umowę notarialną, na podstawie której zrzekł się po nim dziedziczenia, na co R. S. wyraził zgodę.

W dniu 10 kwietnia 2018 r. G. P. również zawarła ze spadkodawcą R. S. umowę notarialną, na podstawie której zrzekła się po nim dziedziczenia, na co R. S. wyraził zgodę.

B. S. w dniu 8 listopada 2021 r. oświadczyła przed notariuszem, że odrzuca spadek po swoim ojcu R. S., przypadający jej z ustawy. W tym samym dniu jej trójka dzieci: R. H. i P. S., a także A. H., posiadająca małoletnią córkę J. K. oświadczyła, iż odrzuca spadek po swoim dziadku R. S., przypadający im z ustawy.

W dniu 29 marca 2022 r. A. H. oświadczyła przed notariuszem w imieniu swojej małoletniej córki J. K., że odrzuca spadek po R. S., przypadający J. K. z mocy ustawy.

dowód: odpis skrócony aktu zgonu z dnia 27 października 2021 r. (k. 20)

zapewnienie spadkowe uczestniczki G. P. (k. 54)

zapewnienie spadkowe A. H. (k. 54)

dane P. Sad k. 71

oświadczenie o odrzuceniu spadku J. K. (k. 39 – 40)

umowa zrzeczenia się dziedziczenia z dnia 19 lutego 2018 r. Rep. (...) (k. 59 – 59 )

umowa zrzeczenia się dziedziczenia z dnia 10 kwietnia 2018 r. Rep. (...) (k. 60 – 60)

akta sygn.. IX N 885/21 (oświadczenia o odrzuceniu spadku k. 3 – 5)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, w tym znajdujących się w aktach sygn. akt IX N 885/21, na podstawie zapewnień spadkowych uczestniczki G. P., a także A. H., reprezentującej jako przedstawiciel ustawowy uczestniczkę J. K.. Dowody z dokumentów, jak również zapewnień spadkowych uznano za wiarygodne, ponieważ brak było podstaw dla odmówienia im wiarygodności.

Na wstępie wskazać należy, że na podstawie art. 1025 § 1 zd. 1 k.c. sąd na wniosek osoby (fizycznej lub prawnej) mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. W ocenie Sądu wnioskodawca jako wierzyciel spadkodawcy należcie wykazał swój interes w złożeniu wniosku o przeprowadzenie postępowania w przedmiocie nabycia spadku po zmarłym R. S..

Powołanie do spadku wynika z ustawy lub z testamentu. Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 1 i 2 k.c.)

Sąd spadku z urzędu bada, kto jest spadkobiercą. W szczególności Sąd bada czy spadkodawca nie pozostawił testamentu (art. 670 k.p.c.). Sąd stwierdzi nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów (art. 677 § 1 k.p.c.).

Jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych w sprawie spadkodawca R. S. nie pozostawił testamentu, wobec czego ustalenie kręgu spadkobierców nastąpiło w oparciu o przepisy ustawowe.

Zgodnie z art. 931 § 1 k.c. w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Art. 932 § 1 k.c. w braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice. Po myśli art. 934 § 1 k.c. w braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych. Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy.(§ 2, 3). W braku zstępnych tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych. Na mocy art. 935 zd. 1 k.c. w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu.

Jak wynika z art. 1012 k.c. spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Na podstawie art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Jeśli spadek odrzucił spadkobierca ustawowy, to – stosownie do okoliczności – dochodzą do dziedziczenia jego zstępni (w przypadku zstępnych spadkodawcy lub jego rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa), zwiększeniu ulegają udziały spadkowe pozostałych spadkobierców lub dziedziczą spadkobiercy powołani z ustawy w dalszej kolejności.

Zgodnie z art. 1023 § 1 k.c. Skarb Państwa ani gmina nie mogą odrzucić spadku, który im przypadł z mocy ustawy. Na mocy art. 1023 § 2 k.c. Skarb Państwa ani gmina nie składają oświadczenia o przyjęciu spadku, a spadek uważa się za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Wskazać jeszcze należy, że po myśli z art. 1048 k.c., spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Umowa taka powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Na podstawie art. 1049 § 1 k.c. zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się, chyba że umówiono się inaczej. W świetle art. 1049 § 2 k.c. zrzekający się oraz jego zstępni, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia, zostają wyłączeni od dziedziczenia, tak jakby nie dożyli otwarcia spadku. Osoby te zostają pozbawione statusu spadkobiercy ustawowego i wszystkich uprawnień, jakie się z tym statusem wiążą.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, w tym złożonych zapewnień spadkowych, R. S. w dacie śmierci nie pozostawał w związku małżeńskim – był wdowcem. Dwójka jego dzieci H. S. (1) i G. P. zawarła ze spadkodawcą przed jego śmiercią umowy, na podstawie których zrzekli się dziedziczenia po nim. Umowy te wywarły również skutek względem ich zstępnych. Córka spadkodawcy B. S. z kolei oświadczyła notarialnie, że odrzuca spadek po swoim ojcu R. S.. Oświadczenie notarialne o odrzuceniu spadku po nim złożyły także jej dzieci: R. H. i P. S., nie posiadający w dacie otarcia spadku zstępnych, a także A. H., posiadająca małoletnią córkę J. K.. A. H. również oświadczyła przed notariuszem, że odrzuca spadek po R. S. również w imieniu swojej małoletniej córki J. K..

Nadto na podstawie zebranego materiału dowodowego Sądowi nie udało się ewentualnych innych spadkobierców, którzy mogliby dziedziczyć spadek na podstawie ustawy. Na podstawie dostępnego repertorium Sąd dodatkowo sprawdził, że nie toczyły się postępowania spadkowe po zmarłej H. S. (2) (wg danych pesel sad zmarłej drugiej małżonce spadkodawcy), ani też po nieżyjącej matce spadkodawcy E. K. i ojcu J. S.. Przyjąć zatem należało, że spadek dziedziczy gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy – Gmina T..

Mając powyższe na uwadze, stwierdzono jak w punkcie I postanowienia.

W II pkt sentencji postanowienia Sąd rozstrzygnął o kosztach postępowania apelacyjnego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Opolu na zasadzie art. 520 par. 2 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2) w zw. § 10 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądzając pełnomocnikowi uczestnika kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W punkcie III orzeczono zgodnie z art. 520 § 1 k.p.c..

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)